بسترهای گلخانه ای با توجه روزافزون به منابع غذایی یکی از ایدئال‌ترین فضاهایی بوده که امکان کنترل برودت و گرمای مکان کشت و آفات و امراض و درنهایت تولید محصولاتی باکیفیت‌تر و در سطح صادرات جهانی را فراهم می‌سازند. ولی لازمه موفقیت و برداشت حداکثری، افزایش اطلاعات در مورد انواع کود گلخانه‌ای باهدف تغذیه بهینه گیاهان این حوزه است.

کود گلخانه ای چیست؟

کود گلخانه ای از عمده محصولاتی است که باهدف به ثمر نشستن و بهبود رشد گیاهان در دسترس انواع گلخانه‌داران بوده تا پس از شناخت در مورد ظرفیت‌ها و نیازهای گیاهان در اختیار محصولات در حال کشت قرار گیرد. امروزه کودهایی مخصوص گیاهان در حال کشت درون گلخانه‌ها با انواع ترکیبات متمایز تولید می‌شود. بدین ترتیب انتخاب کودی مناسب با نیاز گیاه در جهت رفع کمبودهای مواد مغذی و همچنین افزایش رشد، گلدهی و میوه دهی به صورتی بهینه بسیار سهل است.

انواع کود گلخانه ای

انواع کود گلخانه ای برحسب مواد تشکیل‌دهنده، زمان مصرف و حجم قابل‌استفاده در دسته‌بندی‌های متفاوتی عرضه می‌شود. به همین دلیل از آن‌ها می‌توان برای اهداف مختلف کشت به‌خوبی استفاده نمود. بدین ترتیب از مهم‌ترین محصولات این حوزه به چند مورداشاره می‌کنیم تا به گستردگی این محصولات پی ببرید.

• کودهای ماکرو:

در میان تمامی کودهای مناسب برای کشت گلخانه ای نمونه‌هایی که در دسته ماکرو جای می‌گیرند، پرمصرف‌تر هستند. این کودها به دلیل حلالیت بالایی که از خود نشان می‌دهند از درجه اعتبار رفیعی برخوردار می‌باشند. تمامی کودهای ازته که شامل کودهای آمونیاک، کودهای اوره، کودهای آمونیومی (نیترات آمونیوم، سولفات آمونیوم)، کودهای فسفره (سوپر فسفات، اسید فسفریک، فسفات آمونیوم، سوپر فسفات)، کودهای پتاسه (کلرو پتاسیم، نیترات پتاسیم، سولفات پتاسیم)، کودهای اصلاحی کلسیم و گوگرد، منیزیم و کودها مخلوط (NPK) نمونه‌هایی ازآنچه ذکر نمودیم، به شمار می‌روند.

• کودهای میکرو:

کودهای میکرو که معروف‌ترینشان آهن کلاته، کلات روی بوده، نیز نمونه‌ای از کودهای شیمیایی کامل و سودمند مناسب حوزه‌های گلخانه ای است که با ارائه کلیه عناصر ریزمغذی به رفع نیازمندی‌های گیاهان از طریق محلول‌پاشی و آبیاری می‌پردازند. از مهم‌ترین انواع این کودها که غالباً به‌صورت ترکیبی یا به‌ندرت تکی مورداستفاده هستند، باید به آهن، منگنز، مس، روس، بر و مولیدن اشاره نمود.

• کودهای آلی (حیوانی و گیاهی):

کودهای آلی که دارای ارزش غذایی بالایی برای گیاهان هستند، اما به‌عنوان تنها منبع تأمین مواد ضروری گیاهان گلخانه ای گزینه‌ای ایدئال نمی‌باشند. چراکه گیاهان گلخانه ای مصرفی بسیار بیشتر از نمونه‌های باغی و زراعی دارند. ازاین‌رو کودهای آلی به‌عنوان یک کمک‌کننده در کنار کودهای شیمیایی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند. این کودهای در نوع حیوانی از فضولات جانورانی مانند گاو، گوسفند، اسب و مرغ و در نوع گیاهی (کود سبز و کمپوست) از پسماندهای تخمیر و پوسیده‌شده اندام‌های و بقولات مزارع، جلبک‌ها، خاک‌برگ، بقایای کشتارگاه‌ها و لجن فاضلاب‌ها به دست می‌آیند. آنچه در انواع کود آلی مهم است، عدم وجود عفونت، عوامل بیماری‌زا، قارچ، تخم و لارو حشرات و بذر علف‌های هرز می‌باشد که باید موردتوجه قرار گیرد.

راهنمای خرید کود گلخانه ای:

با توجه به کشت گیاهان غیر فصلی در گلخانه‌ها دقت در خرید کودی مناسب و پاسخگو به نیاز که ثمر بالایی داشته باشد، بسیار مهم است. از طرفی گل‌های گلخانه ای به انرژی و مواد غذایی بسیار بیشتر از نمونه‌های موجود در مزارع و باغات نیازمند هستند که این امر نیز خرید کودی پاسخگو را بسیار چالش‌برانگیز می‌کند. از نکات مهمی که در خرید کود گلخانه ای باید بدان‌ها توجه نمایید، به برخی اشاره می‌کنیم.

• توجه به تفاوت‌های زیستی گیاهان
• دقت در نیازهای تغذیه‌ای گیاهان به مواد معدنی یا مواد آلی
• برند عرضه‌کننده و میزان مقبولیت آن
• ارائه مشاوره توسط مرکز فروش
• نوع کود (مایع، پودری)
• بازه قیمت محصول
• میزان موجود در هر بسته و نحوه عملکرد آن
• وجود گواهی ثبت از وزارت جهاد کشاورزی

نحوه مصرف کود گلخانه

مصرف انواع کود گلخانه از نمونه‌های آلی تا شیمیایی برای گل‌ها و گیاهان در حال گشت درون فضای گلخانه از اهمیت بالایی برخوردار است. ولی همان‌قدر که حجم مصرف مهم است، نحوه و چگونگی در اختیار قرار دادن این کودها نیز بسیار حیاتی می‌باشد. چراکه اثرات زیست‌محیطی و میزان تأثیر این کودها بسیار به دوز و زمان مناسب مصرف وابسته است. برای نمونه نحوه مصرف بعضی از انواع کود گلخانه ای را برایتان شرح می‌دهیم.

• بهترین زمان مصرف کود اوره: در دو مرحله مجزا پیش از کاشت گیاه به فرم سرک و پس از رشد محدود گیاه
• بهترین زمان مصرف کود فسفر: پیش از کاشت به شکل نواری و در عمق 15 سانتی‌متری و در اطراف ریشه به دلیل انحلال‌پذیری پایین و تجزیه محدود فسفر
• بهترین زمان مصرف کود پتاسیم: ابتدای مرحله رشد و به شیوه نواری یا به شکل شکاف
• بهترین زمان مصرف کودهای میکرو: محلول‌پاشی سطح برگ یا اضافه کردن به آب آبیاری

کاربردهای کود گلخانه ای

از کود گلخانه ای برای مصارف مختلف می‌توان استفاده نمود. چراکه فضاهای گلخانه ای امکان رویش و پرورش انواع محصولات باغی و زراعی را فراهم می‌سازند. از عمده مصارف این کودها به چندین مورد مشهورتر اشاره می‌کنیم.

• پرورش گیاهان زینتی: افرای ژاپنی، آدنیوم، کالاتیا ساندریانا، سرخس شاخ گوزنی
• سبزی‌ها: کاهو، کلم پیچ، تربچه، جعفری، ریحان، شنبلیله و اسفناج
• صیفی‌جات: گوجه‌فرنگی، فلفل، قارچ، لوبیا سبز و بادنجان
• میوه‌ها: توت‌فرنگی، خیار، تمشک، گیلاس و آلبالو، طالبی و انگور
• ریشه و پیاز: هویج، سیب‌زمینی، چغندر و زعفران
• جوانه‌ها: گندم، برنج، جو و جو دو سر
• گیاهان دارویی: اسطوخودوس، شیرین‌بیان، زیره، رز ماری، رازیانه و آویشن
• گل‌های زینتی: بنفشه آفریقایی، کالانکوئه، بگونیا، همیشه‌بهار و آفتاب‌گردان

مزایای کود گلخانه ای

همان‌طور که اشاره نمودیم، کود گلخانه‌ای در دسته‌بندی‌های متفاوتی عرضه می‌شود، این امر سبب شده تا مزایای گسترده‌ای را بتوان برای این کودها بیان نمود. برای آشنایی بیشتر شما مزایای هر دسته را به‌صورت تفکیک‌شده، ذکر می‌کنیم.

معایب و عوارض کود گلخانه

با مصرف نادرست کود گلخانه‌ای عوارض بسیاری عاید گلخانه‌داران شده که برخی از آن‌ها زیان‌های مالی کمرشکنی را به این قشر وارد می‌سازند. تبعیت از برنامه کودی مناسب، شناخت کود موردنیاز گیاه و مصرف اصولی از نکات مهم در این حوزه است. برای آنکه شمارا با مضرات مصرف ناموزون کود گلخانه و اهمیت نحوه صحیح این کودها آشناسازیم، به ذکر چند مورد مهم‌تر از معایب مصرف بی‌رویه کود گلخانه ای می‌پردازیم.

• تولید میوه‌هایی با وزن کم:

با مصرف فراوان و بی‌مبالات کود گلخانه رشد و گلدهی گیاهان به شکل عجیبی افزایش می‌یابد و این امر سبب اشتیاق گلخانه‌داران به مصرف بیشتر این کودها می‌شود. این در حالی است که استفاده مازاد سبب تولید میوه‌هایی با وزن کم شده که بسیار زیان‌بار هستند.

• تولید گازهای سمی:

برخی از کودهای گلخانه ای مانند اوره و آمونیاک در صورت مصرف بیش‌ازحد گاز سمی منتشر کرده که سبب سوختن برگ‌های گیاهان در فضای سرپوشیده گلخانه‌ها می‌شود. به همین دلیل استفاده از حجم مناسب و سیستم تهویه قدرتمند در زمان کوددهی بسیار مهم است.

• کاهش نتیجه فرآیند کوددهی:

حلالیت بالای بسیاری از انواع کود گلخانه آن‌ها را در هر بار آبیاری از دسترس گیاهان دور و دورتر می‌سازد. به همین دلیل متخصصان تبعیت از دو نوبت کوددهی یکی قبل از رشد و دومی بعد از رشد گیاه را باهدف افزایش نتیجه فرآیند کوددهی الزامی می‌دانند.

• اسیدی شدن خاک:

حضور گوگرد و سولفات در بعضی از کودهای گلخانه ای احتمال اسیدی نمودن خاک را بالا می‌برند. این امر استفاده دقیق بر اساس معیارهایی مانند سنجش خاک را برای یک مصرف درست، بسیار ضروری می‌نماید.

• مسمومیت خاک:

کود گلخانه ای که حاوی فسفر باشد در صورت مصرف بی‌برنامه سبب مسمومیت خاک می‌شود. از طرفی به دلیل تثبیت بالای فسفر به‌راحتی نمی‌توان این ماده را از خاک جدا ساخت. بدین ترتیب گلخانه‌داران ناچار به تعویض کامل خاک گلخانه خود خواهند شد.

• تبدیل به فرم غیرقابل‌مصرف:

اگر بدون شناخت خاک به سمت کود گلخانه ای روانه شوید، ممکن است با مشکل غیرقابل‌مصرف شدن این کودها برای گیاهان مواجه شوید. برای مثال فسفر در خاک‌های قلیایی دارای کلسیم و خاک‌های اسیدی دارای منیزیم یا آهن به فرم غیرقابل‌دسترس گیاهان تبدیل می‌شود.

قیمت کود گلخانه ای

از عوامل تأثیرگذار بر قیمت کود گلخانه ای باید به برند تولیدکننده، ترکیبات، تأثیرات کود و مشخصات مانند عدم آب شویی، جذب بالا، افزایش مقاومت گیاه در تنش‌های محیطی اشاره نمود. البته بسیاری از کودها به دلیل عناصر سودمند قابلیت بالا بردن توان گیاه در برابر خشک‌سالی، سرما و گرمای شدید و کم‌آبی را نیز دارد. بدین ترتیب خسارات گلخانه‌داران را در صورت بروز آفات، امراض و تنش‌های محیطی کاهش می‌دهند. مسلماً خرید چنین کودهایی باقیمتی بالاتر بازهم صرفه اقتصادی فراوانی خواهد داشت.

خرید کود گلخانه ای

برای آنکه در خرید بهترین کود گلخانه ای به‌اشتباه نرفته و باکیفیت‌ترین و با استانداردترین نوع آن را خریداری نمایید، بهتر یک کود کامل دارای مشخصات برتر را خریداری کنید. این کود بهتر از سه عنصر مهم و اساسی نیتروژن، فسفر و پتاسیم بهره‌مند باشند. همچنین ریزمغذی‌هایی به نسبت‌های مختلف در این محصول موجود باشند. قابلیت استفاده در سه مرحله کاشت، داشت و برداشت و امکان مصرف به‌صورت محلول‌پاشی، چال‌کود و آبیاری نیز دست شمارا برای استفاده بازتر و مصرف کود را سهل‌تر می‌سازد.

مشاوره تخصصی خرید انواع کود گلخانه ای توسط کیمیاکشت

مشاوره تخصصی شرکت کیمیا کشت شامل زمینه‌های مختلفی مانند چگونگی یافتن کود گلخانه ای مرغوب، نحوه انتخاب نوع مناسب کود با گیاه مدنظر، زمان مصرف ایدئال و نحوه ارائه و مقدار مصرف صحیح می‌باشد. با بررسی این موارد خود متوجه می‌شوید که همگی تضمین‌کننده، نتیجه‌ای بهینه برای کار گلخانه داری هستند. پس اگر درزمینۀ گلخانه داری تجربه چندانی ندارید، حتماً از کارشناسان خبره این مجموعه در طی مسیر کمک گرفته و از تجربه آن‌ها استفاده نمایید.

سؤالات متداول

1. آیا صنعت کشت و زرع گلخانه ای سودآور است؟

به حوزه کشت گل و گیاهان گلخانه ای به هر صورت که وارد شوید، می‌تواند برای فعالان این حوزه سودآور باشد. این گیاهان از نمونه‌های کمیاب زینتی تا محصولات مصرفی روزانه را شامل می‌شوند. کودهای گلخانه ای نیز که سبب افزایش بهره‌برداری از یک فضای محدودشده‌اند، این صنعت را شکوفاتر نیز کرده‌اند.

2. مهم‌ترین دستاورد ورود به صنعت کشت گلخانه ای شامل چه مواردی است؟

از مهم‌ترین فواید ورود به صنعت کشت گلخانه ای امکان تولید مستمر محصولات در تمامی طول سال، کاهش خسارات تولید و قابلیت کنترل سوددهی و درنهایت ایجاد اشتغال پایدار و مولد محسوب می‌شود که به‌راستی برای کشورها بسیار سودمند است.