کود دی آمونیوم فسفات از دسته کودهای شیمیایی فسفاته بوده که نقش تأثیرگذاری در تولید مواد غذایی در صنایع کشاورزی و باغداری دارد. ازاینرو شاهد روند صعودی بازار مصرفی آن با افزایش جمعیت و نیاز به غذای بیشتر در سراسر جهان هستیم.
کود دی آمونیوم فسفات چیست؟
کود دی آمونیوم فسفات با فرمول شیمیایی (NH4)2HPO4، جرم مولکولی 132.06 g/mol و دانسیته 1.62 g/cm3، کودی مناسب برای غلات زمستانی بهحساب میآید. به دلیل وجود دو عنصر ارزشمندی مانند 8% ازت به فرم آمونیاک و 46% فسفر بهصورت فسفات آمونیوم، این کود نقش مهمی در رشد و باروری گیاهان داشته و سازگاری بالایی با انواع خاکها از خود نشان میدهد. اکنون میتوانید، این کود را در دو مدل مایع و جامد (گرانوله در سایز 5.5 میلیمتر) در سهرنگ سفید، خاکستری و مشکی در بازار بیابید. بهخاطر داشته باشید که رنگهای متفاوت ناشی از تفاوت در میزان عناصر آمونیوم و فسفر موجود در این کود است.
زمان و نحوه مصرف کودهای دی آمونیوم فسفات
بهترین زمان مصرف کود دی آمونیوم فسفات در اواخر زمستان و اواسط اسفند یعنی در فصلهای پاییز (در هنگام کاشت) و بهار (هنگام یا قبل جوانهزنی) بوده که باید بهصورت همگن روی خاک اعمال شود. ولی درزمانی که بر اساس آزمایشهای خاکشناسی یا علائم بالینی معلوم شود که گیاه از کمبود شدید عنصر فسفر رنج میبرد، باید این کود در نزدیکی ریشه یا در فاصلهٔ 5 سانتیمتری نسبت به دانه، اعمالشده تا کمبود این عنصر بهسرعت جبران و عارضهای متوجه محصولات زراعی نشود. البته از برخورد کود با بذر خودداری شود تا با ایجاد مشکل در فراریت آمونیوم خاک، گیاه به ناخواسته دچار عدم رشد و ناباروری نشود. بسیاری از کشاورزان مصرف این کود را در فصلهای بهار و تابستان باهدف تسریع رسیدن میوهها و توتها نیز میپسندند.
مزایا و معایب کود دی آمونیوم فسفات
کود دی آمونیوم فسفات قابلیت جذب رطوبت خاک را افزایش داده و باعث ارتقا عملکرد گیاهان در شرایط خشکی و حتی آبوهوای نامساعد میشود. ولی درعینحال استفاده غیر متعادل میتواند، باعث آلودگی آبخوانها و منابع آب زیرزمینی، همچنین کاهش حاصلخیزی خاک و افزایش آلودگی زیستمحیطی شود. در ادامه بهصورت تفکیکشده بیشتر از مزایا و معایب این کود برایتان میگوییم.
مزایای کود دی آمونیوم فسفات
بررسی مزایای کود دی آمونیوم فسفات به شما کمک میکند تا هر تردیدی باب استفاده از آن داشتهاید را به کناری گذاشته و برای رشد انواع میوهها، سبزیها، صیفیجات و ترهبار خود از آن بهرهمند شوید.
- افزایش رشد و بهرهوری گیاه
- تأمین مواد مغذی ضروری گیاهان
- رشد اولیه گیاه بهویژه ریشه دهی
- مقاومسازی گیاهان در برابر عوامل محیطی نامطلوب مانند خشکسالی، یخبندان و بیماریها
- افزایش جذب فسفر توسط گیاهان در خاکهای آهکی
- هدررفت کمتر نیتروژن آمونیاکی نسبت به نیتراتی
- قابلاستفاده برای کلیه محصولات زراعی و باغی
- امکان مخلوطکردن با دیگر کودها مانند کلرید پتاسیم و اوره
- تجمع قند در محصولات ریشه و میوه
- انتقال بهتر انرژی و حرکت مواد مغذی در گیاه
- فتوسنتز بهتر
- انتقال ژنتیک گیاهی
معایب کود دی آمونیوم فسفات
کود دی آمونیاک فسفات غیرسمی، غیر قابلاشتعال و غیر انفجاری بوده، اما در صورت برخورد مستقیم با پوست و چشم سبب سوزش، استنشاق باعث تحریک دستگاه تنفسی و قرارگیری طولانی در معرض آن آسیب به سیستم گوارشی میشود. به همین دلیل بهتر است، کشاورزان در زمان استفاده از این کود نکات ایمنی را رعایت نمایند. در ادامه از دیگر معایب این کود برایتان میگوییم.
- افزایش مقدار pH خاک
- مناسب فقط در خاکهای خنثی و یا غنی از پتاسیم
- ذخیرهسازی فقط در صورت پلمب بودن کیسه
- حساس به دمای محیط
- تجزیه در دمای 70 درجۀ سانتیگراد به آمونیاک و مونو آمونیوم فسفات
- تجزیه در دمای 155 درجهٔ سانتیگراد به اکسید فسفر، نیتروژن اکسید و آمونیاک
- هدررفت حدود 8 درصد فسفر در مجاورت هوا
- در صورت آتشسوزی سبب تولید آمونیاک
- باعث رشد جلبکها و کاهش کیفیت آب
کاربردهای کود دی آمونیوم فسفات:
یکی از مزایای استفاده از کود دی آمونیوم فسفات وجود نیتروژن و فسفر دو ماده اساسی برای رشد و توسعه گیاهان است. نیتروژن بهعنوان یک عنصر پرمصرف برای تولید پروتئین و رشد سریع گیاهان و فسفر نیز برای فعالیت سلولی، رشد ریشهها و تشکیل گل و میوه ضروری و کاربردی هستند. علاوه بر این، کود دی آمونیوم فسفات به دلیل حلشدن آسان و قابلیت جذب بالا توسط گیاهان، به طور مؤثرتری حتی در خاکهای نامناسب کاربرد دارد.
قیمت کود دی آمونیوم فسفات
قیمت کود دی آمونیوم فسفات به عواملی مانند تولیدکننده، کیفیت، محل تأمین و تقاضا بستگی دارد. معمولاً در بازار قیمتهای متنوعی برای کود دی آمونیوم فسفات وجود دارد. علاوه بر این قیمت کود در طول زمان بسته به عوامل اقتصادی و سیاسی نیز تغییراتی دارد. برای کشاورزان و فعالان در حوزه کشاورزی با تولید انبوه، این قیمتها مهم است، پس باید قبل از خرید کود دی آمونیوم فسفات، بازار را بهدقت بررسی کرده و قیمتهای مختلف را مقایسه کنند.
مشاوره خرید کود دی آمونیوم
مشاوره در خرید کود دی آمونیوم در کشاورزی بسیار مهم بوده، زیرا کود دی آمونیوم یکی از کودهای اساسی و پرکاربرد در بخش کشاورزی است که حاوی ترکیبی از نیتروژن و یونهای آمونیوم میباشد. این کود علاوه افزایش رشد گیاهان و بهبود عملکرد آنها به بهبود خاک و افزایش حاصلخیزی آن کمک میکند. در انتخاب و خرید این نوع کود، نیاز است که به عواملی مانند نوع خاک، نیازهای گیاهان، میزان نیتروژن موردنیاز و شرایط آبوهوایی توجه کنیم. بدین ترتیب مشاوره از کارشناسان کشاورزی و استفاده از راهنماییهای فنی در انتخاب و خرید کود دی آمونیوم به دریافت بهترین نتیجه در کشاورزی کمک میکند.
مزایای استفاده از کود دی آمونیوم فسفات در رشد گیاهان
استفاده از کود دی آمونیوم فسفات بهمنظور رشد گیاهان به دلیل اینکه یک منبع غنی از فسفر و نیتروژن بوده، بسیار مفید است. فسفریکی از عناصر مهم برای رشد و توسعه سلولهای گیاهی بوده و نقش اساسی در فعالیتهای متابولیکی دارد. نیتروژن نیز یکی از عناصر اصلی برای ساخت پروتئینها و اسیدهای آمینه بوده که در رشد و توسعه سلولهای گیاهی تأثیر بسزایی میگذارد. بدین ترتیب استفاده از کود دی آمونیوم فسفات بهعنوان یک منبع غنی از فسفر و نیتروژن، رشد و توسعه گیاهان را تسریع کرده، عملکرد محصولات را افزایش داده و به عملکرد بهتر و درخشانتر گیاهان کمک میکند.
سؤالات متداول
1. آیا استفاده کود دی آمونیوم فسفات به حفظ تعادل بیولوژیکی خاک کمک میکند؟
بله استفاده از کود دی آمونیوم فسفات به حفظ تعادل بیولوژیکی خاک کمک کند. این نوع کود حاوی فسفر و نیتروژن بوده که از اهمیت بالایی برای رشد و توسعه گیاهان برخوردار است. فسفریکی از عناصر موردنیاز برای تولید انرژی در گیاهان و نقش مهمی در رشد ریشهها، تشکیل گلها و میوهها و همچنین تقویت ساختار گیاهان دارد. درحالیکه نیتروژن کمک میکند تا گیاهان پروتئینها و اسیدهای آمینه تولید کنند. پس با استفاده از کود دی آمونیوم فسفات، این عناصر ضروری به خاک اضافه شده و باعث تعادل بیولوژیکی خاک میشوند.
2. آیا کود دی آمونیوم فسفات در کاهش مصرف آب در کشاورزی مؤثر است؟
باتوجهبه نیاز روزافزون به تولید محصولات کشاورزی و کاهش منابع آبی، استفاده از روشهایی برای بهرهبرداری بهینه از آب در کشاورزی امری ضروری است. یکی از روشهای مورداستفاده در این زمینه استفاده از کود دی آمونیوم فسفات است. این کود علاوه بر ارائه عناصر غذایی موردنیاز گیاهان، بهعنوان یک جاذب آب عمل کرده و با جذب و نگهداری آب در خاک، به حفظ و مدیریت بهینه منابع آبی کمک میکند. البته برای دستیابی به نتایج بهتر، استفاده از این کود باید همراه با روشهای دیگری نظیر آبیاری قطرهای بهجای غرقابی باشد.