کاشت درخت پسته فرایندی پیچیده و حسابشده است که فراتر از صرفاً قراردادن یکدانه در خاک و انتظار برای رشد آن میباشد. آیا میدانید که زمان کاشت نهال پسته چقدر میتواند بر کیفیت و مقدار برداشت شما تأثیر بگذارد؟
زمان کاشت نهال پسته یکی از جنبههای حیاتی این فرایند است. اگر نهالها را خیلی زود بکارید، ممکن است در برابر سرمای زمستان آسیب ببینند. از سوی دیگر، اگر کاشت را خیلی دیر انجام دهید، نهالها ممکن است نتوانند قبل از گرمای شدید تابستان بهخوبی مستقر شوند. آیا شما آمادهاید تا با آگاهی از زمان مناسب کاشت، نهالهایی پر بار و سالم داشته باشید؟
در این مقاله بهصورت گامبهگام بررسی میکنیم که چه زمانی برای کاشت پسته مناسبتر است و در هر منطقه از کشور چه زمانی باید اقدام کرد.
چرا انتخاب زمان کاشت پسته اهمیت دارد؟
زمان کاشت ارتباط مستقیم با فعالیت ریشه، جذب مواد غذایی و مقاومت نهال در برابر تنشهای محیطی دارد. اگر کاشت در زمان نادرست انجام شود، احتمال خشکشدن نهال یا رشد ضعیف آن زیاد است.
کاشت درخت پسته در زمان مناسب این امکان را فراهم میکند که درخت بتواند در طول فصل رشد خود به حداکثر بهرهوری برسد. این روند به یک گیاه قوی و سالم کمک میکند تا وارد مرحله باردهی شود.
فصل مناسب کاشت نهال پسته پاییز یا بهار؟
بهترین زمان کاشت نهال پسته در بیشتر مناطق کشور از اواخر پاییز تا اوایل زمستان است، یعنی زمانی که نهال در خواب زمستانی به سر میبرد و خطر یخزدگی یا گرمای شدید وجود ندارد. در این بازه، نهال فرصت دارد تا قبل از بیدارشدن در بهار، ریشههای خود را در خاک مستقر کند.
❓ سؤال: بسیاری از کشاورزان این است که کاشت پاییزه بهتر است یا کاشت بهاره؟ پاسخ بستگی به شرایط اقلیمی و نوع خاک منطقه دارد.
اگر در منطقهای با زمستانهای ملایم زندگی میکنید، پاییز بهترین فصل برای کاشت پسته است. ولی اگر در مناطق سردسیر هستید، کاشت در اواخر زمستان تا اوایل بهار نتایج بهتری خواهد داشت.
آب و هوای مناسب کاشت پسته چه شرایطی دارد؟
- پسته درختی است که در مناطق گرم و خشک عملکرد بسیار خوبی دارد، اما برای شروع رشد، به زمستانی سرد و تابستانی گرم و طولانی نیاز دارد.
- میانگین دمای ایدهآل برای کاشت بین ۵ تا ۲۰ درجه سانتیگراد است.
4 شرط لازم برای انتخاب زمان مناسب کاشت پسته
برای انتخاب دقیق زمان کاشت، باید چند عامل کلیدی را بررسی کنید:
- دمای مناسب خاک: دمای خاک باید بین ۱۰ تا ۱۵ درجه سانتیگراد باشد. دمای پایینتر از ۵ درجه باعث خواب ریشه و تأخیر در رشد میشود.
- رطوبت خاک: خاک باید رطوبت کافی داشته باشد؛ اما نباید بیش از حد خیس باشد. خاک خشک مانع رشد اولیه ریشه میشود و خاک اشباع از آب خطر پوسیدگی دارد.
- وضعیت باد و بارندگی: در زمان کاشت، بادهای شدید یا بارانهای مداوم میتوانند به جوانهها آسیب بزنند؛ بنابراین بهتر است کاشت در روزهای آرام و با هوای معتدل انجام گیرد.
- زمان خواب درخت و تأثیر آن بر کاشت: پسته در پاییز وارد دوره خواب زمستانی میشود. در این زمان، انتقال آن به زمین اصلی کمترین آسیب را به درخت وارد میکند.
بررسی زمان کاشت پسته در مناطق مختلف ایران
ایران از نظر اقلیمی تنوع بالایی دارد و زمان مناسب کاشت در هر منطقه متفاوت است.
1. مناطق سردسیر
در مناطق سردسیر مانند خراسان شمالی، اردبیل یا همدان، بهترین زمان کاشت پسته اواخر زمستان تا اوایل بهار است؛ یعنی زمانی که خطر یخبندان از بین رفته؛ ولی هنوز گرمای هوا زیاد نشده است. در این شرایط نهال فرصت دارد با شروع گرما رشد کند.
2. مناطق معتدل
در مناطق معتدل مانند کرمانشاه، فارس و مرکزی، اواخر پاییز (آبان تا آذر) زمان ایدهآلی برای کاشت است. زمین در این فصل دمای ملایمی دارد و نهال پیش از سرما فرصت استقرار پیدا میکند.
3.مناطق گرم و خشک
در استانهایی مانند کرمان، یزد و سمنان که از قطبهای اصلی تولید پسته هستند، کاشت پاییزه بهترین گزینه است. گرمای این مناطق باعث میشود نهال در بهار زودتر رشد کرده و ریشهدهی قویتری داشته باشد.
بررسی مزایای کاشت پاییزه و بهاره پسته
🔹 مزایای کاشت پاییزه پسته
- در این زمان خاک هنوز گرم است و این شرایط باعث آغاز رشد ریشهها میشود.
- نهالها فرصت کافی برای استقرار ریشهها قبل از ورود به فصل سرد را دارند.
- در این فصل، بارشهای طبیعی معمولاً افزایش مییابد که به تأمین رطوبت مناسب خاک کمک میکند.
- زمان رشد و گلدهی نسبت به کاشت بهاره زودتر است.
🔹 مزایای کاشت بهاره پسته
- رشد سریعتر نهالها به دلیل دمای مناسب محیط.
- فراهم بودن شرایط مناسب برای جذب آب و مواد مغذی در خاک.
- کاهش احتمال آسیب به نهالها به واسطه سرمای ناگهانی.
- مناسب برای کسانی است که در پاییز فرصت کاشت نداشتهاند.
بهترین زمان کاشت برای نهال پسته گلدانی و ریشه لخت
تفاوت نهال گلدانی باریشه لخت
- نهال گلدانی داخل گلدان کاشته و همراه خاک منتقل میشود.
- نهال ریشه لخت بدون خاک و با ریشههای باز کاشت میگردد.
مزایا و زمان مناسب کاشت نهال گلدانی و ریشه لخت
نهال گلدانی:
- مزیت: مقاومت بیشتر در برابر تنش محیطی.
- زمان کاشت: از اواخر زمستان تا اواسط بهار، زمانی که خاک نه خیلی سرد و نه خیلی گرم است.
نهال ریشه لخت:
- مزیت: قیمت کمتر و ریشهدهی سریعتر در خاک آماده.
- زمان کاشت: فقط در فصل خواب (پاییز تا اواخر زمستان) انجام شود. اگر دیرتر از این زمان بکارید، احتمال خشکشدن نهال بسیار زیاد است.
اشتباهات رایج در تعیین زمان کاشت نهال پسته
حتی کشاورزان باتجربه نیز گاهی در زمانبندی کاشت اشتباه میکنند. در ادامه به چند خطای رایج اشاره میکنیم:
- کاشت در زمان یخبندان: یخ زدگی موجب ترکخوردن بافت ریشه و ازبینرفتن نهال میشود. همیشه صبر کنید تا دمای خاک به حد تعادل برسد.
- کاشت بعد از جوانهزنی: نهال پسته نباید بعد از شروع جوانهزنی کاشته شود، چون ریشه و شاخهها در این زمان بسیار حساس هستند و ممکن است هنگام کاشت صدمه ببینند.
- استفاده از نهال نامرغوب در فصل نامناسب:حتی اگر بهترین زمان را انتخاب کنید، نهال بیکیفیت یا آلوده نتیجه کار را خراب میکند. همیشه از نهالستانهای معتبر با مجوز جهاد کشاورزی خرید کنید.
سؤالهای متداول درباره زمان کاشت پسته
1. آیا میتوان پسته را در تابستان کاشت؟
خیر. تابستان فصل رشد گیاه است و گرما باعث سوختن ریشهها میشود. بهترین بازه پاییز تا اوایل بهار است.
2. آیا بارندگی در زمان کاشت تأثیری دارد؟
بله. باران ملایم مفید است؛ چون رطوبت خاک را افزایش میدهد، اما بارش سنگین یا مداوم ممکن است نهال را خفه کند.
3. چه ساعتی از روز برای کاشت بهتر است؟
بهترین زمان روز صبح زود یا بعدازظهر است، چون در این زمانها شدت تابش آفتاب کمتر است.
4.کاشت پسته در مناطق جنوبی ایران چه زمانی بهتر است؟
در مناطق جنوبی با زمستانهای گرم، معمولاً آبان تا دی بهترین زمان برای کاشت نهال پسته است.














