کود فسفر بالا حاوی غلظت بالایی از فسفر بوده و در رشد و تکامل گیاهان، بهبود فرایند تولید انرژی، افزایش بنیه کلی گیاه، ساخت DNA و فعالیت آنزیمی نقش دارد. بدین ترتیب استفاده از کود فسفر رشد گیاه را بهبود بخشیده و عملکرد محصول را در خاک‌های فقیر، اسیدی یا آلوده به سموم تقویت می‌نماید. کود فسفر بالا، معمولاً به‌صورت پودری یا گرانول عرضه‌شده و به‌طور مستقل یا در ترکیب با کودهای نیتروژنی و پتاسیمی استفاده می‌شود.
فسفر یک جزء ضروری از DNA، RNA و ATP (آدنوزین تری فسفات) گیاه بوده، بنابراین کود فسفر بالا به گیاهان کمک کرده تا ریشه‌های خود را تقویت کرده و با انتقال انرژی در سلول‌های گیاهی، ساقه و ساختار قوی‌تری را تشکیل داده و بهترین عملکرد را در رشد و تولید داشته باشند. چراکه فسفر عنصری بوده که برای فعالیت سلولی و انتقال انرژی و همچنین افزایش رشد و عملکرد گیاهان و بهبود کیفیت محصولات ضروری است.
آشنایی با انواع کود فسفر بالا
کود فسفر بالا را از منابع مختلفی تهیه و تولید می‌کنند. پس این محصول بسته به منبع خود دارای انواع مختلفی است که برخی از آن‌ها کاملاً طبیعی هستند. باهم دسته‌بندی‌های کود فسفر بالا را بررسی می‌کنیم.
کود آلی پودر استخوان با محتوای فسفر بالا: شامل استخوان‌های ریز آسیاب‌شده جهت غنی‌سازی طولانی‌مدت خاک
کود طبیعی و ارگانیک گوانو با محتوای فسفر بالا: شامل فضولات انباشته‌شده پرندگان دریایی و خفاش‌ها توانا در فراهم‌سازی سایر مواد مغذی ضروری
کود فسفاته سنگ فسفات با منبع معدنی فسفر: یک کود آهسته رهش با ماندگاری طولانی به‌صورت پودر یا گرانول
کود فسفر مصنوعی سوپر فسفات از تصفیه سنگ فسفات با اسید: فرمی از فسفر با رهش سریع‌تر با دسترسی آسان برای گیاهان به دو صورت پودری و دانه‌ای
کود فسفر بسیار غلیظ سوپر فسفات تریپل با فرآوری سوپر فسفات (TSP): قابل‌استفاده در کشاورزی تجاری
کودهای مایع فرموله شده با فسفر بالا: برای محلول‌پاشی
کود مصنوعی مونو آمونیوم فسفات (MAP): حاوی فسفر و نیتروژن انحلال‌پذیر در آب
کود مصنوعی دی آمونیوم فسفات (DAP): یک کود اولیه برای حمایت از استقرار نهال و رشد اولیه گیاه
مخلوط NPK: دارای فرمولاسیون خاصی از محتوای فسفر بالا برای گیاهان گل‌دار و بارده
زمان و روش استفاده از کود فسفر بالا
بهترین زمان مصرف کود فسفر بالا با توجه به نوع گیاه و ساختار کود متفاوت است. برای نمونه نوع گرانوله آن در زمستان در چال‌کود و یا در پاییز در شیار کنار بذر قرار داده می‌شود. انواع مایع و محلول در آب نیز در هر مرحله از رشد و یا در صورت مشاهده اولین کمبود فسفر در گیاه استفاده می‌شود. بدین ترتیب بهترین روش و زمان استفاده از کود فسفر بالا به‌صورت محلول‌پاشی، شیار کود، آبیاری و همچنین پخش بر روی خاک مزرعه در اوایل دوره رشد رویشی و شکوفه زدن و میوه دهی یا پس از برداشت به شکل چال‌کود در پاییز و زمستان خواهد بود.
بهترین کود فسفر بالا
با توجه به نوع گیاهان و شرایط خاک و هوایی منطقه، کود NPK حاوی ترکیبات مختلفی از نیتروژن، فسفر و پتاسیم بهترین کود فسفر بالا محسوب می‌شوند. ولی ترکیب و میزان استفاده از کودهای NPK باید به‌دقت و با توجه به نوع گیاهان و نیازهای آن‌ها در شرایط خاک و هوایی منطقه، تعیین شود.
ولی کود فسفر بالا NPK به‌طور کل در سه شکل مختلف و با غلظت‌های مختلف بدین شرح تولید می‌شود:
کود فسفر 10-52-10 شامل 10 درصد نیتروژن، 52 درصد فسفر و 10 درصد پتاسیم
کود فسفر 15-30-15 شامل 15 درصد نیتروژن، 30 درصد فسفر و 15 درصد پتاسیم
کود فسفر 13-43-13 شامل 13 درصد نیتروژن، 43 درصد فسفر و 13 درصد پتاسیم
افزایش رشد ریشه، تقویت گل‌ها و میوه‌ها، افزایش شاخص‌های کیفی محصول، بهبود و تعادل تولیدمثل و افزایش مقاومت در برابر تنش‌های زیستی (سرما، گرما، خشکی و شوری مقاومت) از مهم‌ترین ویژگی‌های این کودها به‌حساب می‌آیند.
قیمت کود فسفر بالا
قیمت کود فسفر بالا به دلیل استفاده و نیاز فراوان غالباً بالا بوده اما در صورت مراجعه به وب‌سایت‌های عرضه مستقیم برایتان کاملاً مقرون‌به‌صرفه تمام خواهد شود. توجه داشته باشید به دلیل اثربخشی بالای این کود در تمامی دوره‌های رشد، تکثیر، گلدهی و میوه دهی ارزش خرید بسیار زیادی دارد. شما باید متناسب با حجم دلخواهتان محصول مدنظر را انتخاب و پس از ثبت سفارش خریداری نمایید.
کود فسفر بالا برای چه گیاهانی مناسب است؟
اگرچه قبل استفاده از کود باید شرایط خاک و نوع گیاه را بررسی نمود و از مشاوره کارشناسان کشاورزی بهره برد. ولی در حالت کلی کود فسفر بالا برای بسیاری از گیاهان مانند گندم، جو، ذرت، سویا، کنجد و کلزا به‌طور عمده جهت افزایش رشد و تکامل سودمند است. البته گل‌های آپارتمانی (بگونیا، بروملیاد، آمارانتوس، سولانوم، هیدرانژیا) و سبزی‌ها (کاهو، نعنا، لیمو) نیز به فسفر برای رشد و توسعه نیاز دارند. گیاهان دارای سیستم ریشه‌ای مانند مرجانی، بومادران، بامبو از این محصول به‌عنوان کود افزایش ریشه بهره می‌برند. از این کود برای رشد و تکثیر گیاهان دارویی و حبوبات مختلف و درختان میوه نیز بسیار استفاده می‌شود.
خرید کود فسفر بالا
خرید کودهای فسفر بالا امروزه در جهت رفع نیاز و کمبود گیاهان، بلوغ زودرس گیاه، رشد بذر و تحریک جوانه‌زنی یا پرکار شدن دوره گلدهی و میوه دهی و به‌طورکلی دوره رشد رویشی و زایشی رواج بالایی دارد. بدین ترتیب با خرید این کود چند برابر شدن کیفیت محصولات، عدم درگیری گیاهان با بیماری‌ها و آفات و رفع تردی و شکننده بودن شاخه و ساقه‌ها عایدتان می‌شود.
کود فسفر بالا برای گلدهی
کود فسفر بالا در ابتدای فصل گلدهی انرژی کافی را به گیاه شما داده و ابتدای دوره گلدهی و میوه دهی را پربارتر می‌سازد. بدین ترتیب گیاه به مقادیر زیادی از این کود در تمامی طول دوره رشد تا گلدهی و میوه دهی نیاز دارد. فسفر همچنین با تولید انرژی به حفظ گل‌های زینتی و تبدیل شکوفه‌ها به میوه کمک شایانی می‌کند. بر این اساس تأخیر در گلدهی و حتی کوچک ماندن میوه‌ها از علائم کمبود فسفر است.
سؤالات متداول
آیا مصرف بی‌رویۀ کود فسفر بالا زیان‌بار است؟
مصرف بی‌رویۀ کود فسفر بالا باعث آلودگی خاک و آب‌شده و مشکلات زیست‌محیطی را ایجاد می‌کند. چراکه غلظت بالای فسفر در خاک باعث آلودگی خاک و افزایش غلظت فسفر در آب سبب رشد آلودگی‌های ناخواسته، کاهش اکسیژن آب، تخریب حیات دریایی و اکوسیستم‌های آبی می‌شود.
فسفر ناکافی در بستر خاک منجر به چه مشکلاتی برای گیاهان می‌شود؟
توقف رشد، کاهش تولید گل یا میوه، رشد ناقص برگ‌ها، بروز لکه‌های قهوه‌ای و نکروز شدگی روی برگ‌ها و به‌طورکلی ضعف عمومی گیاه از مشکلات رایجی است که کشاورزان در صورت کمبود فسفر با آن‌ها دست‌به‌گریبان خواهند شد.
