گل محبوب شب (یاس شب) یک درختچه گلدار چندساله از خانواده سولاناسه بوده که در مناطق گرمسیری و معتدله رشد کرده و دارای برگهای سبز و براق، گلهای کوچک لولهای و میوه خوشه مانند میباشد. البته نام علمی این گیاه Cestrum nocturnum بوده و دارای حدود ۲۰۰ گونه درختچه دائمی و همیشهسبز میباشد که میتوانند تا ارتفاع 3 متر قد بکشند.
شهرت این گیاه بیشتر به خاطر عطر مطبوع گلهایش در شب است. گل محبوب شب در فصل بهار وارد بازار شده و علاوه بر زیبایی، عطر دلانگیز آن در شب، طرفداران زیادی دارد. محبوب شب گیاه فضای باز بوده اما در فصلهای سرد برای حفاظت باید به داخل آپارتمان یا گلخانه منتقل شود.
روش کاشت گل محبوب شب
اگرچه گل محبوب شب به دلیل سمی بودن تمامی قسمتها مانند برگ، ساقه و گل چندان در کشورهای دیگر خصوصاً در اطراف دامداریها تکثیر نمیشود. ولی روشهای تکثیر و کاشت گل محبوب شب متنوع و قابلتوجه هستند.
1. اولین روش: قلمهزنی
از قلمههای گیاه محبوب شب برای تکثیر آن استفاده کنید. قلمهها را از بخشهای سالم و بدون بیماری درختچهی مادر بردارید. سپس قلمهها را در خاک مرطوب و دارای زهکشی خوب کاشت کنید. پس از مدتی، قلمهها ریشه زده پس آنها را بهجای دلخواهتان منتقل نمایید.
2. دومین روش: بذر
گل محبوب شب از طریق بذر نیز بهراحتی تکثیر میشود. بذرها را در خاک مرطوب کاشته و مراقب باشید که خاک همیشه مرطوب بماند. پس از جوانهزنی، نهالها را بهجای مناسب انتقال دهید.
3. سومین روش: پاجوش
پاجوشها نیز میتوانند نهالهای تازهای از گل محبوب شب تولید کنند. این روش سادهتر است و معمولاً در فصل بهار انجام میشود. پاجوشها را در خاک مرطوب کاشت کرده و منتظر جوانهزنی آنها بمانید. با رعایت این روش، گل محبوب شب را با موفقیت تکثیر خواهید کرد.
4. چهارمین روش: خواباندن ساقه
در اواخر زمستان و اوایل بهار جهت تکثیر محبوب شب به خواباندن ساقه در خاک مرطوب یا پیت درحالیکه به گیاه مادری متصل است، میپردازند. بیرون ماندن سرشاخه و زخمی کردن قسمتی از شاخه زیرزمینی، رویش و ریشه دهی گیاه را آسان میسازد.
نگهداری گل محبوب شب
برای نگهداری از گل محبوب شب، باید بهشدت نورپردازی، حجم آبیاری، کیفیت خاک، دما و کوددهی توجه اکید داشته باشید. در غیر این صورت این گل زیبا مانند یک علف هرز به طویل شدن شاخه پرداخته و عطر و گل چندانی نمیرویاند.
- نور: گل محبوب شب به نور مستقیم آفتاب نیازمند است. بهتر است آن را در محیطی با نور مستقیم و آفتابگیر قرار دهید. البته نور معتدل در طول روز برای گلدانهای آپارتمانی مناسبتر است.
- آبیاری: آبیاری منظم و معتدل برای گل محبوب شب مهم است. خاک را مرطوب نگهدارید، اما اجازه ندهید خاک خیس شود. در فصل گرم، آبیاری را بهیکبار در روز افزایش دهید.
- خاک و زهکشی: گل محبوب شب به خاک خوب ترجیحاً گچی، رسی، لومی، شنی با زهکشی مناسب نیاز دارد. از خاک مخلوط باکمی کمپوست، پیت ماس و خاک باغچه جهت غنای بیشتر استفاده کنید.
- دما و رطوبت: این گل در دمای بالا و رطوبت معتدل بهتر رشد میکند. دمای مناسب برای این گیاه حدود 20-30 درجه سلسیوس و رطوبت متوسط لازمه حیات آن هستند.
- کوددهی: محبوب شب نیاز کمی به کمپوست لومی دارد، در فصل رشد نیز از کودهای مخصوص گیاهان گلدار به جهت افزایش فرآیند گلدهی استفاده کنید. برای تأمین گلها و تقویت عطر آنها ماهی یکبار از کود کریستالون صورتی مخصوص گلدهی و هر سه هفته یکبار از کریستالون سه بیست یا از کودهای محلول حاوی فسفات آمونیم بهره ببرید. سالی یکبار نیز پای نهال را شخم زده و کود دامی پوسیدهشده به خاک اضافه کنید.
- آفتکشها: اگر گلهای شما با آفتها مواجه شدند، از آفتکشهای طبیعی استفاده نمایید.
فصل کاشت گل محبوب شب
فصل کاشت گل محبوب شب بهعنوان یک گیاه گلدار، معمولاً در فصل زمستان است. بدین ترتیب بارویش در فصل بهار به دلیل، شرایط آب و هوایی گرمتر و نور بیشتر به رشد و گلدهی این گیاه کمک میکنید. برای کاشت گل محبوب شب، میتوانید از قلمهها، بذرها یا پاجوشهای مرغوب و سالم استفاده کنید. همچنین، حتماً از خاک مرطوب و با زهکشی مناسب استفاده کنید تا گیاه بهخوبی رشد کند.
استفاده از کود برای گل محبوب شب
برای رشد بهتر گل محبوب شب، باید از کودهای مناسب استفاده کنید. برای استفاده از کود بهمنظور نگهداری و رشد بهتر گل محبوب شب کودهای آلی مانند کمپوست، کود حیوانی یا کودهای گیاهی بهترین گزینه هستند. این کودها به خاک عناصر غذایی موردنیاز گیاه را رسانده و باعث رشد سالم گل محبوب شب میشوند. البته کودهای معدنی مانند کود نیتروژن، فسفر و پتاسیم نیز نیازهای معدنی گیاه را تأمین میکنند.
- زمان کوددهی: بهتر است در فصل رشد گل محبوب شب، کودها را بهطور منظم و معتدل اعمال کنید. از اواخر بهار تا تابستان، کودهای غنی کننده خاک را به گیاه اعمال نمایید.
- مقدار کود: مقدار کود را بر اساس دستورالعمل محصول مورداستفاده تنظیم کنید. از مقدار مناسب استفاده کنید تا گیاه بهرهوری بیشتری داشته باشد. پس از اعمال کود، خاک را بهخوبی آبیاری کنید تا کود بهخوبی در خاک جذب شود.
انواع گل محبوب شب
گل محبوب شب یکی از گیاهان همیشهسبز در صورت کاشت درون آپارتمان و باقابلیت کاشت آسان در فضای باغچه است. محل اصلی و اولیه آن را آمریکای جنوبی و مرکزی و جزایر آنتیل میدانند. مهمترین وجه تمایز بین مدلهای مختلف این گل رنگبندی آن است. بدین ترتیب گل محبوب شب دارای حدود ۲۰۰ گونه درختچه در رنگهای مختلف ازجمله سفید، سبز، زرد، قرمز و بنفش تیره بوده و در نقاطی که هوا ملایم است، در تمام مدت سال گل میدهند. علاوه بر زیبایی، بوی عطر فوقالعادهاش در شب، محبوبیت آن را بیشتر میکند.
زمان گلدهی گل محبوب شب
گل محبوب شب در فصل بهار و تابستان در داخل باغچه و باغ در اواسط تیرماه گل میدهد. در این دوره، گلهای زیبا و عطر دلانگیز آن در شب نمایان میشوند. برای لذت بردن از گلدهی این گیاه، میتوانید در این فصول بهطور ویژه به آن توجه کنید. ولی داخل آپارتمان در هر فصلی بدون محدودیت شاهد رویش گلهای یاسی شکل محبوب شب خواهید بود.
هرس کردن گل محبوب شب
برای نگهداری و رشد بهتر گل محبوب شب به هرس کردن شاخهها توجه ویژه میشود. ولی توصیههایی برای هرس صحیح گل محبوب شب وجود دارد که باید بدانها توجه نمایید.
- هرس شاخههای مرده: پس از اتمام فصل گلدهی، شاخههای مرده و آسیبدیده را از گیاه جدا کنید. این کار به رشد سالم گیاه کمک میکند.
- هرس شاخههای طولانی: شاخههای طولانی و خارج از شکل گیاه را هرس کنید. ولی توجه داشته باشید که هرس نباید بیش از 30% طول ساقه را در بربگیرد تا به گیاه شوک وارد نشود.
- تحریک ساقههای جوان: برای تحریک رویش ساقههای جوان، تنها یکی از شاخههای اصلی را هرس کنید. با رعایت این نکات، گل محبوب شب بهخوبی رشد خواهد کرد و شما از زیبایی و عطر دلانگیز آن لذت خواهید برد.
عمر گل محبوب شب
گل محبوب شب، همچون بسیاری از گیاهان گلدار، دارای یک دوره زندگی است. این گیاه معمولاً تا چند سال زنده میماند. ولی در این مدت، برحسب شرایط نگهداری، محیط و مراقبتهای صورت گرفته عمر گل محبوب شب متفاوت خواهد بود. برای افزایش عمر گل محبوب شب، باید نکات نگهداری این گل را بهدقت اجرا نمایید.
سؤالات متداول
- مهمترین بیماریهای گل محبوب شب شامل چه مواردی هستند؟
زردی برگها و پوسیدگی ریشه، ایجاد سوراخ روی برگها، شته، بیماری لکه برگی، لوله شدگی و جمع شدن برگها و گل ندادن از بیماریهای رایج گل محبوب شب به شمار میروند. - آیا گل محبوب شب دارای خواص دارویی نیز هست؟
بهبود انواع تب، تسکین دردهای عضلانی و سیاتیک، تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش حجم موها و ارتقا سطح کیفی پوست از ثمرات خوب استفاده از روغن فرآوری شده این گیاه است.