راه‌های پهن شدن برگ پتوس

گل پتوس یک گیاه همیشه سبز از خانوده گل شیپوریان است که بومی جنوب شرق آسیا و جزایر سلیمان بومی است. این گیاه با نام‌های پیتوس، پوتوس، پوتین طلایی و انگور نقره‌ای نیز شناخته می‌شود. شاخه‌های پتوس قادرند تا 5 متر رشد کنند. این گیاه به دلیل داشتن برگ‌های قلبی شکل خوش رنگ و همچنین مقاومت بالا در برابر شرایط نامساعد محیطی، به یکی از گیاهان زینتی بسیار محبوب و پرطرفدار در سراسر جهان تبدیل شده است و گزینه مناسبی برای تزئین فضاهای کوچک و آپارتمان‌ها می‌باشد.

شرایط ساده مراقبت از گل پتوس این امکان را میسر نموده که افراد بسیاری تمایل به نگهداری از این گل داشته و یکی از انواع آن را در محل زندگی خود نگهداری کنند؛ اما حفظ زیبایی گیاه پتوس به ویژه پهن شدن برگ‌های این گیاه از دغدغه‌هایی است که طرفداران پتوس را متوجه خود ساخته است. ما در این مقاله شما را با راه‌های پهن شدن برگ پتوس آشنا خواهیم کرد.

برای پهن شدن برگ پتوس راهکارهای متفاوتی وجود دارد که برای رسیدن به این هدف، هم به اصلاح شرایط محیطی نیاز است و هم کوددهی و تغذیه مناسب نقش مهمی دارد. نکته‌ای که باید به آن دقت داشت این است که انواع پتوس از نظر میزان رشد و درشت شدن برگ‌ها ذاتاً متفاوت هستند؛ یعنی بعضی از انواع پتوس قادرند برگ‌های درشت‌تری داشته باشند و بعضی برگ‌های کوچکتری تولید می‌کنند. در هر صورت با استفاده از برخی روش‌ها این امکان فراهم می‌شود که گیاه نسبت به نوع خود تا حدی درشت‌تر ‌شود و رشد بیشتر و باکیفیت‌تری داشته باشد؛ بنابراین لازم است قبل از پرداختن به راه‌های پهن شدن برگ پتوس با انواع این گیاه آشنا شویم.

10 گونه معروف گل پتوس

تنوع گونه‌های مختلف پتوس از دلایل عمده محبوبیت این گیاه است. اگثر این گونه‌ها از نظر شرایط رشد و نگهداری، دارای شباهت‌های بسیار نزدیکی با یکدیگر هستند، با این وجود تفاوت‌هایی درونشان دیده می‌شود. در ادامه به معرفی رایج‌ترین و محبوب‌ترین گونه‌های گیاه پتوس می‌پردازیم.

1- گیاه پتوس سبز یا جید یا ملکه سبز (Jade pothos)

فراوان‌ترین گونه از انواع پتوس، پتوس سبز است. برگ‌های سبز تیره این واریته از پتوس باعث می‌شود مقاومت بالایی در برابر نور کم داشته باشد و بتواند در نور لامپ هم به رشد مناسب خود ادامه دهد. برای منازلی که نورگیر کمی دارند پتوس جید مناسب‌ترین انتخاب است .این نوع از پتوس قادر است با مراقبت‌های مناسب، برگ‌های پهن‌تری تولید کند.

2- گیاه پتوس ملکه طلایی، طلایی یا ابلق (Golden Queen)

یکی از محبوب‌ترین انواع پتوس، پتوس ابلق است. یکی از ویژگی‌های این گونه قیمت مناسب آن است. این نوع پتوس با دارا بودن رگه‌هایی از رنگ طلایی و زرد ظاهر فوق‌العاده‌ای به گیاه می‌بخشد. سرعت رشد پتوس ابلق به مراتب بالاتر از پتوس سبز است. برای نگهداری این گیاه نور کافی نیاز است تا رنگ قسمت‌های ابلق آن حفظ شود. در غیر این صورت علی‌رغم ادامه رشد، رنگ برگ‌ها سبز می‌شود و زیبایی خود را از دست ‌می‌دهد. این نوع از پتوس هم قادر است در شرایط مناسب، سطح برگ بزرگتر و شفاف‌تری داشته باشد.

3- گیاه پتوس سیب مرمری یا منجولا (Manjula pothos)

پتوس منجولا برگ‌های قلبی شکلی دارد و حاشیه آنها دارای برآمدگی‌هایی است که به طرح آن زیبایی و جذابیت می‌بخشد. این پتوس از مابقی پتوس‌ها کمیاب‌تر است و رنگ برگ‌های آن ترکیبی از سه رنگ فسفری، کرم و سفید است. هر برگ از این پتوس دارای طرح متفاوتی است و موج‌های لبه‌های برگ منجولا در هیچ نوع پتوس دیگری مشاهده نمی‌شود. این ویژگی‌ها زیبایی شگفت‌انگیزی به این گونه بخشیده است.

4- گیاه پتوس حصیری(Monstera adansonii)

جذاب‌ترین نوع پتوس که طرفداران زیادی دارد، پتوس حصیری است. این پتوس با شکاف های بسیاری روی برگ‌های خود که از ابتدای رویش نیز وجود دارند ظاهر زیبای منحصر بفردی دارد. در واقع این گیاه یکی از گونه‌های مینیاتوری مانسترا و برگ انجیری است. نگهداری این گیاه آسان بوده، شرایط نوری و آبی آن مانند سایر پتوس هاست؛ اما باید از نگهداری آن در جای گرم خودداری کرد. قیمت این نوع پتوس نیز تقریباً بالاست؛ ولی می‌توان قلمه‌های نشایی آن را با قیمت مناسب تهیه نمود. این واریته پتوس هم قادر به تولید برگ‌های پهن‌تر می‌باشد.

5- گیاه پتوس نقره‌ای یا سیلور یا ساتین (silver/satin pothos)

در بین انواع پتوس، پتوس ساتین برگ‌های منحصربه فردی دارد. لکه‌های بزرگ و نقره‌ای رنگ زیبایی روی آن دیده می‌شود که جلوه خاصی به گیاه می‌بخشد، برای حفظ این لکه‌های نقره‌ای لازم است گیاه را در نور غیرمستقیم اما زیاد آفتاب قرار دهید. سرعت رشد پتوس ساتین چندان بالا نیست ،با این وجود جز گیاهان رونده محسوب می‌شود و در طولانی مدت طول شاخه‌های آن حتی به نیم متر هم می‌رسد.

6- گیاه پتوس هاوایی(Hawaiin Pothos)

برگ‌های پتوس هاوایی بسیار شبیه پتوس ابلق است با این تفاوت که رگه‌های زرد و طلایی از مرکز برگ شروع شده به سمت حاشیه‌ها امتداد می‌یابد. اندازه برگ‌های این نوع پتوس بسیار بزرگ بوده و نقش بالایی در تصفیه هوا دارد. از این گونه بسیار زیاد در منازل استفاده می‌شود؛ چرا که در برابر آفات و حشرات مقاومت زیادی دارد. سرعت رشد این پتوس نیز بالاست و در نور متوسط رشد خوبی خواهد داشت. هرس کردن پتوس هاوایی باعث رشد شاخه‌های جانبی و پر شدن گلدان می‌گردد.

7 – گیاه پتوس نئون یا لیمویی یا آهک (Neon pothos)

گل پتوس نئون، یکی از گونه‌هایی است که به دلیل مقاومت بالای خود، در برابر شرایط سخت طبیعی و تغییرات آب و هوایی متفاوت، توانسته است به عنوان یک گیاه پرطرفدار و محبوب شناخته شود. با وجود اینکه نور کم ممکن است باعث کاهش رشد آن شود، اما همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد؛ اما برای حفظ رنگ درخشان اولیه باید نور دربافتی افزایش یابد. برگ های نورسته این گیاه در مقایسه با برگ‌های قدیمی روشن‌تر هستند؛ بنابراین کم شدن درخشش برگ‌های پیر امری طبیعی است. برگ‌های جوان لیمویی و برگ‌های بالغ و مسن، به رنگ نئونی هستند.

8- گیاه پتوس ملکه مرمر یا ماربل(Marble Queen Pothos)

دلیل نام‌گذاری این پتوس شباهت رنگ برگ‌ها به رگه‌های سنگ مرمر است. برگ‎های پتوس ملکه مرمر دارای رنگ‌های سبز و سفید می‌باشد. این نوع پتوس به نگهداری بیشتری احتیاج دارد و روند رشد آن نسبت به سایر گونه‌ها کمی آهسته‌تر است. همچنین این گونه به نور زیاد و غیرمستقیم نیاز دارد. درنتیجه منازل کم‌نور برای نگهداری آن مناسب نیستند.

9- گیاه پتوس سبو بلو یا آبی (cebu blue pothos)

در بین انواع گوناگون پتوس، این نمونه برگ‌هایی ضخیم، باریک و نوک تیز به رنگ از سبز مایل آبی دارد. سرعت رشد و تکثیر پتوس سبو بلو بسیار بالاست و در مدت زمان کوتاهی به ارتفاع چند متری نیز می‌رسد. همچنین نور زیاد و غیر مستقیم، می‌تواند بر روی تیرگی بیشتر رنگ زیبای این گونه تأثیر زیادی داشته باشد.

10- گیاه پتوس ارتشی یا سفید

نام‌گذاری خاص این نوع از پتوس به دلیل رنگ سفید میان سبزی برگ‌هاست که یادآور لبای‌های ارتشی است. برگ‌های این نوع پتوس در مقایسه با سایر پتوس‌ها کوچک‌تر است و به میزان نور دریافتی نیز حساس‌تر هستند. چرخاندن دائم گلدان به سمت نور ، آبیاری و کوددهی مناسب و استفاده از گلدانی با پایه بلند رشد و زیبایی این نوع پتوس را چندین برابر می‌کند. تفاوت دیگر این گیاه، نیاز کمتر آن به آب است. آب زیاد ریشه پتوس ارتشی را می‌پوساند. پوسیده می کند. پتوس ارتشی به دلیل ظاهر زیبایی که دارد، با نام پتوس عروس هم شناخته می‌شود.

حال که با انواع گیاه پتوس آشنا شدیم به راه‌های پهن شدن آن می‌پردازیم. علاوه بر نوع و گونه پتوس، فراهم کردن شرایط محیطی مناسب و تغذیه صحیح و اطلاع از کود مناسب برای گیاه پتوس تأثیر بسزایی در پهن‌تر شدن برگ‌های پتوس دارد. از جمله این شرایط عبارتند از:

آبیاری منظم و رطوبت کافی

پتوس گیاه رطوبت دوستی است و علاوه بر رطوبت بالای محیط نیاز دارد تا همیشه خاک آن رطوبت ملایمی داشته باشد. البته در اینجا منظور خیس بودن دائمی و باتلاقی نیست؛ زیرا آبیاری بیش از حد باعث نابودی گیاه می‌شود. آبیاری منظم، اصولی (هنگام خشک شدن چند سانت از سطح خاک)، آبه طور مرتب و یکنواخت این امکان را فراهم می‌کند تا برگ‌ها سطح بزرگتری تشکیل دهند. پتوس به رطوبت محیطی مناسبی نیاز داد و همین رطوبت نیز علاوه بر افزایش استقامت گیاه در دماهای بالا، به گیاه کمک می‌کند تا برگ‌های آن پهنای مناسب‌تری پیدا کنند. گیاه پتوس رطوبتی بین ۵۰ تا ۷۰ درصد را می‌پسندد. توصیه ما به شما برای داشتن گیاه پتوسی با برگ‌های پهن و بزرگ، غبارپاشی دو تا سه بار در هفته (البته در زمان صبح یا عصر) و ساختن جزیره زیر گلدان است.

نور مناسب عامل مهم در پهنای برگ

اغلب گیاهان آپارتمانی با افزایش روشنایی و نور محل نگهداری خود، برگ‌های بزرگتر و پهن‌تری تولید می‌کنند. گیاه برای جذب هر چه بیشتر نور شروع به تولید برگ‌های مسطح‌تر می‌کند تا نهایت استفاده را از نور ببرد. نور یک عامل محرک مهم در پهن شدن برگ پتوس است. علاوه بر این نور کافی موجب افزایش شفافیت برگ‌ها و خوش‌رنگ‌تر شدن آنها می‌شود و قسمت‌های ابلق گیاه را بیشتر و پر رنگ‌تر می‌کند. البته نور دریافتی پتوس باید غیرمستقیم؛ اما زیاد باشد و هر چه ساعات روشنایی بیشتر شود، نیازهای گیاه بهتر رفع می‌گردد. نور و دما اغلب رابطه‌ای مستقیم دارندو پتوس گیاهی گرمادوست هم هست و برای رشد به دمایی بین ۱۸ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد نیاز دارد. هرچه دما بالاتر رود نیاز به رطوبت نیز بیشتر خواهد شد چراکه پتوس خشکی را دوست ندارد و با بالا رفتن دما می‌بایست رطوبت نیز افزایش یابد. افزایش رطوبت و دما به تشکیل برگ‌های پهن‌تر می‌انجامد.

خاک مناسب (خاک سبک و مغذی)

کیفیت خاک گلدان تأثیر مستقیمی بر توسعه سیستم ریشه‌ای و نیز سرعت حرکت ریشه‌ها در خاک دارد. از طرفی انتخاب یک خاک مغذی به ریشه‌ها امکان جذب بیشتری از عناصر غذایی را نیز می‌دهد که این خود نقش مهمی در رشد و درشت شدن برگ‌های تولید شده دارد. هر چه ریشه‌ها راحت‌تر در خاک حرکت کنند هم رشد گیاه بیشتر شده و هم دسترسی به مواد غذایی بالاتر می‌رود. برای داشتن ریشه‌های سالم و فعال باید از خاک‌های نیمه سبک استفاده شود. در چنین خاکی علاوه بر اینکه حرکت ریشه‌ها به سهولت انجام می‌گیرد آب اضافی نیز به راحتی تخلیه می‌شود و احتمال پوسیدگی ریشه‌ها کاهش می‌یابد. ترکیب خاک برگ، پیت ماس، کوکوپیت، ورمی کمپوست و پرلیت می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

کود دهی کامل و محرک‌های رشد

شرایط محیطی مناسب نقش کلیدی در پهن شدن برگ پتوس دارند؛ اما با گذشت زمان و کاهش مواد غذایی درون خاک گلدان، گیاه برای تولید برگ‌های سالم و پهن به تغذیه منظم و کوددهی نیاز دارد. امروزه کودهای مختلفی برای رشد و نگهداری مطلوب گیاهان آپارتمانی و نیز گیاه پتوس تولید می‌شوند.

از جمله: کودهای حاوی عناصر ریز مغذی، کود آهن، هیومیک اسید و کودهای کامل NPK. این کودها جهت رشد مطلوب جنبه عمومی دارند و در قالب یک برنامه غذایی منظم مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ اما به طور مشخص و برای دست یافتن به پتوسی با برگ‌های درشت و پهن‌تر می‌توان از کود جلبک دریایی یا کود هورمون جیبرلین بهره برد.

این کودها با جذب از طریق برگ و بعضاً ریشه‌ها، منجر به افزایش متابولیسم در گیاهان می‌شوند و توانایی تولید برگ، گل و میوه‌های درشت‌تری را به گیاه می‌بخشند. کودهای پتاس بالا نیز به طور کل باعث تقویت عمومی گیاه و رشد تمامی قسمت‌های آن می‌شوند. پتاسیم از عناصر بسیار مهم در گیاه است که نادیده گرفتن آن می‌تواند باعث کوچک شدن برگ‌ها و ساقه‌های پتوس گردد. لازم به ذکر است بعد از رسیدن به نتیجه مورد نظر می‌توان مصرف این کودها را قطع کرد و در صورت نیاز مجدداً از آن‌ها استفاده کرد.

در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گفت: نور مناسب، رطوبت کافی و عناصر غذایی در کنار واریته و سن پتوس نقش اصلی و اساسی در پهن شدن برگ‌های گیاه پتوس دارند.

سؤالات متداول

1.عوامل اصلی پهن شدن برگ پتوس چیست؟
سن و نوع گیاه، رطوبت کافی و کود مناسب عوامل اصلی پهن شدن برگ پتوس هستند. هیچ‌وقت انتظار نداشته باشید که بعد از قلمه‌زدن پتوس و در سنین پایین، مثلاً بعد از ۱ تا ۴ ماه برگ‌های پتوس شما پهن شوند.

2.آیا واریته پتوس نیز در میزان پهن شدن برگ آن تأثیر دارد؟
بله، بزرگ‌ترین برگ را پتوس سبز و ابلق و کوچک‌ترین برگ را پتوس ارتشی دارد.

3.چه نوع کودی برای پهن شدن برگ پتوس مناسب است؟
کودهای دارای پتاسیم بالا به همراه عناصر ریزمغذی و همین‌طور کود جلبک دریایی برای پهن شدن برگ پتوس گزینه مناسبی هستند.