زرد شدن برگ گیاهان نشانهای از مشکلات مختلف در گیاه میباشد. این مشکلات ممکن است از عوامل زیستی یا عوامل غیر زیستی نشئت گیرند. برای رفع این مشکلات، ابتدا باید علت زرد شدن برگها را با آزمایشهای مختلف شناسایی کرده و کوشید مشکل را حل نمود. ولی در مواردی که زردی برگها ناشی از بیماریها یا آفات باشد، بهتر است به یک کشاورز حرفهای مراجعه کنید تا راهکار مناسب از جمله استفاده از انواع کودها مانند کود شیمیایی برای درمان گیاه ارائه شود.
دلایل زرد شدن برگ گیاهان و درختان
برگهای سبز و زنده گیاهان و درختان، عنصر اصلی برای تولید غذا و انرژی از نور خورشید هستند. ولی در برخی موارد، برگها ممکن است، زرد شده که این مشکل نشانهای از وضعیت نامطلوب گیاه میباشد. در این بخش به بررسی دلایل زرد شدن برگ گیاهان و درختان خواهیم پرداخت و راهکارهای رفع این مشکل را بررسی خواهیم کرد.
- عدم وجود نور کافی:
یکی از دلایل اصلی زرد شدن برگها در گیاهان، کمبود نور است. گیاهان برای تولید انرژی به نور نیاز دارند و درصورتیکه نور کافی برای آنها فراهم نشود، ممکن است برگهای آنها زرد شوند. برای جلوگیری از این مشکل، باید اطمینان حاصل کرد که گیاهان بسته به نوع، ژنتیک و ساختارشان به میزان کافی نور دریافت میکنند. - کمبود عناصر غذایی:
علاوه بر نور، گیاهان برای رشد و توسعه به عناصر غذایی اصلی نیاز دارند. کمبود عناصری مانند آهن، منیزیم و نیتروژن باعث زرد شدن برگها میشود. برای حل این معضل باید مطمئن شد که گیاهان بهاندازه کافی عناصر غذایی را از طریق کوددهی دریافت میکنند. البته مصرف بیرویه کودهای شیمیایی نیز مشکلساز میباشد، پس بهتر است از ترکیب کودهای آلی و طبیعی با نمونههای شیمیایی استفاده شود. - بیماریها و آفات:
بیماریها و آفات نیز به بافت گیاه صدمه وارد ساخته و برگها را تحت تأثیر ناخوشایندی قرار میدهند. برخی از بیماریها مانند پوسیدگی ریشه و پاخورهها میتوانند به ریشههای گیاهان صدمه وارد کرده و باعث ضعف و زردی برگها شوند. همچنین آفاتی مانند شته و پسیل نیز باعث آسیب و زردی برگها میشوند. - تنش آبی:
گیاهان برای رشد و توسعه به آب کافی نیاز دارند و درصورتیکه آب فراهم نشود، ممکن است برگها و ساقههای آنها صدمه ببینند. البته گاهی آبیاری نامنظم و افراطی نیز سبب نابودی گیاه میشود. پس باید گیاهان بر اساس ماهیتشان به میزان کافی آب دریافت کنند. بر اساس این توضیحات محیطهای پر رطوبت یا خشک ممکن است، باعث زردی برگها شوند. - دما و محیط نامناسب:
دماهای بسیار بالا یا پایین باعث آسیب به بافت کلی گیاه میشوند. بدین ترتیب شوک حرارتی مهمترین دلیل برای این منظور محسوب شده، بر این اساس باغداران سعی میکنند، چه گیاهان آپارتمانی و چه گلخانهای و باغی را از سرمای شدید زمستان و گرمای طاقتفرسای تابستان با شگردهایی محافظت نمایند. - آلودگی هوایی:
آلودگی هوا، گردوغبار، دود صنعتی و تغییرات در کیفیت هوا نیز ازجمله عواملی هستند که میتوانند اثر نامطلوبی بر شرایط وضعی گیاهان داشته باشند. پس اهمیت حفظ کیفیت هوا برای سلامتی و پرهیز از آسیبدیدگی گیاهان بسیار حائز اهمیت است. - عوامل ژنتیکی:
زرد شدن برگها در برخی موارد به وجود مشکلات ژنتیکی دلالت دارد. بدین ترتیب اهمیت انتخاب ارقامی با مقاومت بیشتر بهخصوص در مواجهه با مشکلات رایج منطقه بسیار بالا است.
راههای جلوگیری از زرد شدن برگ گلها و درختان:
زرد شدن برگها و گلها زیبایی و طراوت آنها را تحت تأثیر ناخوشایندی قرار داده و از کیفیت دکوراسیونهای طبیعی آذینشده با آنها میکاهد. این مشکل معمولاً به علت عوامل مختلفی ازجمله نور کم، آبیاری نامناسب، خاک فقیر یا بیماریهای گیاهی ایجاد میشود. در این قسمت به بررسی راههای جلوگیری از زرد شدن برگ گیاهان و درختان پرداخته خواهد شد.
- تنظیم نور کافی:
ارائه نور کافی به گیاهان مهم است، زیرا گیاهان نیاز به نور مناسب برای فتوسنتز دارند و اگر نور کافی به آنها نرسید، ممکن است برگهایشان زرد شوند. البته نور مستقیم خورشید و تابش اشعه ماوراءبنفش نیز بهصورت عمودی، زردی برگها را به دنبال دارد. انتخاب محیط مناسب برای قرار دادن گیاه بهترین راهکار بهمنظور حل این معضل است. - انتخاب خاک حاصلخیز:
خاک حاصلخیز و با ترکیب مناسب نیز به گیاهان کمک زیادی میکند تا شادابی و نشاط خود را حفظ کنند. ارائه مواد غذایی و عناصر معدنی لازم به طرز صحیح و بهکارگیری کودهای عاری از مواد سمی از زرد شدن برگها جلوگیری کرده و گیاهان را سالم نگه میدارد. - نظافت و مراقبت منظم:
نظافت و مراقبت منظم از گیاهان و درختان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. برگها باید از گردوغبار پاک شوند و همچنین حشرات، آفتها و بیماریهای گیاهی از آنها دفع گردند. در غیر این صورت بیحالی، پژمردگی، زردی و گاهاً مرگ در انتظارشان است. - عوامل زیستمحیطی مخرب:
خاک حاوی مقادیر زیادی نمک یا مواد شیمیایی ممکن است، باعث زردی برگها شود، بنابراین عوامل زیستمحیطی مخرب در خاک باید بااحتیاط بررسی شوند. این عوامل ممکن است به گیاهان آسیب برسانند و رشد آنها را مختل کنند. بهتر است پیش از هر اقدامی، خاک را آزمایش کرده و بر اساس آن به اصلاح خاک اقدام نمایید.
علت زرد شدن برگ درختان در فصل تابستان
در فصل تابستان، برگهای درختان به دلیل عوامل مختلفی ازجمله نقص در آبیاری، نور ناکافی، نقصان در تغذیه یا حمله آفات و بیماریها زرد میشوند. برگها از طریق پوستههای خود به مقادیر زیادی از نور خورشید دسترسی دارند و اگر نور کافی وجود نداشته باشد، فرایند تولید مواد غذایی از طریق فتوسنتز کاهش مییابد و برگها روبه زرد میروند.
همچنین اگر درختان به مقدار کافی آب دریافت نکنند، برگها مواد غذایی را بهاندازه کافی از خاک برداشت نکرده و بنابراین زردی به سراغشان میآید. حمله آفات و بیماریها نیز باعث آسیب به برگها شده و آنها را زرد میکنند. ارائه شرایط مناسب برای رشد و تغذیه درختان به کمک برنامه کودی درست و اصولی، نظارت دقیق بر وضعیت تغذیه و آبیاری باغ با توجه به نیاز درختان در فصل گرما و مصرف کود سیلیکات پتاسیم باهدف مبارزه با تنش گرما و بیماریهای قارچی، کمک زیادی به کنترل زردی برگ درختان میکند.
علت زرد شدن برگ درختان در پاییز
در فصل پاییز، برگهای درختان بهطور طبیعی زرد و قرمز میشوند و سپس میافتند. این پدیده به نام تغییر رنگ برگ معروف است و اغلب نشانهای از تغییرات فصلی و تحول آبی است که درختان در این فصل تجربه میکنند. زرد شدن برگها به دلیل کاهش کلروفیل، مادهای که برای تولید انرژی از نور خورشید استفاده میشود، اتفاق میافتد.
هنگامیکه روزها کوتاهتر و سردتر میشوند، درختان کمتر انرژی از نور خورشید جذب کرده که این باعث میشود، کلروفیل از برگها بهتدریج حذفشده و رنگزردی آنها کمکم ظاهر شود. این فرآیند طبیعی و ضروری برای حفظ انرژی درختان است و به آنها کمک میکند تا زمستان را بدون اتلاف انرژی سپری کنند.
سؤالات متداول
- آیا برای رفع زردی برگ گیاهان به بررسی سطح pH خاک و اعمال تغییرات برای بهینهسازی شرایط رشد گیاهان نیاز است؟
برای رفع زردی برگ گیاهان، ارزیابی سطح pH خاک ضروری است. چراکه اعمال تغییرات در pH خاک و استفاده از کود اصلاح کننده خاک ، بهینهسازی شرایط رشد گیاهان را تسهیل کرده و زردی برگها را بهبود میبخشد. انجام این اقدامات به رشد و توسعه سالم گیاهان کمک میکند. - آیا کیفیت تهویه خاک نیز بر زردی برگهای گیاهان تأثیرگذار است؟
کیفیت تهویه خاک و نحوه زهکشی تأثیر مهمی بر رشد و توسعه گیاهان دارد. اگر تهویه خاک مناسب نباشد، ممکن است گیاهان نتوانند بهطور کامل از مواد غذایی خاک استفاده کنند و این موضوع به زرد شدن برگهای گیاهان منجر میشود.