تأثیر نمک بر درخت انار
14 شهریور, 1402
زعفران به عنوان یک گیاه پیازدار، به دلیل نیازهای تغذیهای خاص خود، نیازمند یک برنامه کوددهی کاملاً دقیق و علمی است تا بتواند بهترین عملکرد، بیشترین تعداد گل و بالاترین کیفیت کلاله را ارائه دهد.
در میان عناصر غذایی مورد نیاز زعفران، عناصر میکرو یا ریزمغذیها نقشی حیاتی و اغلب نادیده گرفته شدهای را ایفا میکنند. یکی از این عناصر کلیدی، روی(Zinc – Zn) است. استفاده استراتژیک از کود روی برای زعفران میتواند به طور قابل توجهی تفاوت بین یک مزرعه متوسط و یک مزرعه با عملکرد فوقالعاده را رقم بزند.
روی صرفاً یک عنصر کمکی نیست؛ بلکه یک تنظیمکننده اصلی در فرآیندهای بیوشیمیایی گیاه است که مستقیماً بر تعداد گلها و استقامت پیازها تأثیر میگذارد.
روی دهمین عنصر پرمصرف در میان عناصر میکرو است و بهعنوان یک کاتالیزور در بیش از 300 واکنش آنزیمی در گیاه نقشآفرینی میکند. در مورد زعفران، این نقشها حیاتیتر میشوند:
عنصر روی(Zn) به طور مستقیم در تولید و عملکرد هورمونهای رشد گیاهی، بهویژه اکسینها (Auxins) نقش دارد. اکسینها برای تقسیم سلولی، طویل شدن ساقه و توسعه ریشهها ضروری هستند. کمبود روی(Zn) باعث اختلال در تولید این هورمونها میشود؛ در نتیجه، رشد کلی بوته و به ویژه تشکیل جوانههای زایشی (گلها) را مختل میکند.
عنصر روی(Zn) برای سنتز کلروفیل حیاتی است. در غیاب روی، ساختار کلروفیل ضعیف شده و کارایی فتوسنتز کاهش مییابد. در زعفران، برگهای سالم و قوی برای ذخیرهسازی انرژی در پیازها در طول دوره خواب تابستانی و همچنین تأمین انرژی برای گلدهی پاییزه ضروری است.
مهمترین اثر عنصر روی(Zn) در زعفران، تأثیر آن بر تمایز جوانههای گل است. کمبود روی(Zn) باعث میشود که به جای تشکیل جوانه گل، جوانههای رویشی (برگ) بیشتری تولید شود، یا در بهترین حالت، تعداد گل تولید شده بسیار محدود شود.
عنصر روی(Zn) در تقویت ساختار دیواره سلولی و همچنین در تنظیم فعالیت آنزیمهایی که گیاه را در برابر تنشهای محیطی مقاوم میکنند (مانند آنزیمهای آنتیاکسیدان)، نقش دارد. این امر به افزایش تحمل زعفران در برابر تنشهای سرمای پاییزه و خشکیهای دورهای کمک میکند.
تشخیص به موقع کمبود عنصر روی (Zn) در مزارع زعفران میتواند از خسارات جبرانناپذیر جلوگیری کند. این علائم اغلب با سایر کمبودها اشتباه گرفته میشوند؛ اما توجه به الگوی خاص آنها ضروری است:
برنامه کوددهی روی(Zn) باید با توجه به مراحل حیاتی رشد پیاز زعفران تنظیم شود. از آنجایی که ریشهزایی و رشد رویشی در پاییز و زمستان رخ میدهد و گلدهی در پاییز است، زمانبندی بسیار مهم است.
☑ نکته1: در محلولپاشی زعفران، غلظتهای بالا (بالاتر از 2 در هزار برای کلاتها) میتواند باعث سوختگی برگها شود. همیشه بر اساس توصیههای کارشناس و دوزهای استاندارد عمل کنید.
☑ نکته2: هرگز کودهای روی (بهویژه سولفات روی) را با آهک یا کودهای با PH بسیار بالا مخلوط نکنید؛ زیرا باعث رسوب شدید و غیرقابل جذب شدن روی میشود.
انتخاب منبع روی (Zn) باید بر اساس شرایط خاک، به ویژه (PH) و روش مصرف (خاکدهی یا محلولپاشی) انجام شود. سولفات روی (ZnSO₄) و کلات روی (Zinc Chelate) از جمله کودهای پیشنهادی و مناسب مزارع زعفران هستند.
این رایجترین و اقتصادیترین شکل مصرف روی است. معمولاً بهصورت مونوهیدرات (حدود 35 درصد روی) یا هپتاهیدرات (حدود 22 درصد روی) در بازار موجود است. از مزایای کودهای سولفات روی میتوان به قیمت پایین، دسترسی آسان و حلالیت نسبتاً خوب در آب اشاره کرد.
☑ نکته: سولفات روی در خاکهای قلیایی با PH بالای 7.5 که در بسیاری از مناطق کشت زعفران رایج است، تثبیت میشود و جذب آن توسط ریشه به شدت کاهش مییابد.
پیشنهاد کیمیاکشت به شما کود سولفات روی 34% کنجالهساز است. سولفات روی کنجالهساز میتواند به بهبود کیفیت زعفران کمک کند و زعفرانی که با استفاده از این کود تغذیه شده، معمولاً دارای طعم و ارزش غذایی بهتری است. کود سولفات روی عمدتاً برای مصرف خاکی (قبل از کاشت یا همراه با کودهای اصلی) و با هدف تأمین عناصر ریزمغذی توصیه میشود.
کودهای کلاتهشده که دارای روی(Zn) هستند توسط یک عامل آلی مانند EDTA یا EDDHA احاطه شدهاند. این کلاتها مانع از واکنش عنصر روی با سایر عناصر موجود در خاک (مانند فسفاتها یا کربناتها) میشوند؛ درنتیجه روی مورد نیاز گیاه در اختیار آن قرار میگیرد.
از مزایای این کودها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
این دسته از کودها شامل محلولهای آماده حاوی روی به همراه سایر ریزمغذیهای ضروری دیگر (مانند آهن، منگنز، بور) هستند. این کودها اغلب برای رفع سریع کمبودها از طریق برگها (محلولپاشی) استفاده میشوند؛ زیرا گیاه میتواند عنصر روی(Zn) مورد نیاز خود را سریعتر از طریق روزنههای برگ جذب کند.
کیمیاکشت به شما کود کلات روی مایع 7% بیدار رشد را توصیه میکند. کود کلات روی بیدار رشد با فرمول ویژه خود، کاملاً محلول در آب است و به سرعت جذب میشود و عنصر روی مورد نیاز زعفران را فراهم میکند.
این کود افزایش کمیت و کیفیت زعفران برداشتی را تضمین مینماید. کود کلات روی مایع 7% بیدار رشد به دو شکل کود آبیاری و محلولپاشی قابل استفاده است.
برای مشاهده و خرید مجموعهای از بهترین کودهای روی مخصوص زعفران که توسط آزمایشگاهها تأیید شدهاند و دارای ضمانت اصالت کالا هستند، با مراجعه به سایت فروشگاه کیمیاکشت، ضمن دریافت مشاوره تخصصی رایگان، با اطمینان از قیمت و کیفیت محصولات، خریدی راحت وآسان را تجربه کنید.
توقف یا کندی رشد برگها، باریک و کوچکتر شدن برگهای تازه، زردی بین رگبرگی مخصوصاً در برگهای جوان، کاهش تعداد و اندازه گلها، کاهش وزن کلاله و رنگ کمتر رشتههای برداشتشده
دو بازه زمانی برای جذب مؤثر روی در زعفران توصیه میشود؛ در آغاز رشد پاییزه (مهر تا آبان)، زمانی که برگها در حال توسعه هستند و بعد از برداشت گلها (آذر تا دی) برای بازسازی پیاز و ذخیره مواد غذایی. در برخی مناطق، محلولپاشی بهاره (اوایل اسفند) نیز مفید است، اما بستگی به شرایط آب و خاک دارد.
بله، اما باید دقت شود با فسفاتها به طور مستقیما مخلوط نشود چون باعث تهنشینی میشود. ترکیب با اوره یا آمینواسیدها در محلولپاشی معمولاً مؤثرتر است. دقت کنید همیشه آزمایش اختلاط قبل از محلولپاشی مفید است.
وجود مقدار مناسب عنصرروی باعث افزایش غلظت کروسین، پیکروکروسین و سافرانال میشود؛ یعنی زعفران حاصل رنگ، طعم و عطر بهتری دارد. همچنین کیفیت خشککردن و ماندگاری عطر افزایش مییابد.
توصیه میشود آزمایش خاک هر ۲ تا ۳ سال انجام شود؛ همچنین از کودهای آلی و کمپوست غنیشده با ریزمغذیها استفاده گردد. ساختار، بافت و PH مناسب خاک (در حدود ۶٫۵ تا ۷٫۵) در حد مطلوب حفظ شود.
خیر، در زمان گلدهی نباید هیچگونه محلولپاشی انجام شود؛ چون باعث آلودگی گلها و افت کیفیت زعفران میشود. بهترین زمان قبل از گلدهی یا بعد از اتمام برداشت است.
به طور معمول سالانه ۳ تا ۵ کیلوگرم سولفات روی خالص در هر هکتار کافی است؛ ولی مقدار دقیق باید بر اساس آزمون خاک و نوع کود تنظیم شود.
سخن پایانی
عنصر روی(Zn)، یک ماده مغذی کوچک با تأثیرگذاری بسیار بزرگ در فیزیولوژی زعفران است. نقش آن در تحریک تشکیل گلها و تضمین کیفیت کلاله غیرقابل انکار است. نادیده گرفتن نیاز کودی زعفران به روی، مستقیماً به کاهش عملکرد و سودآوری منجر خواهد شد.
برای دستیابی به بالاترین بازدهی در مزارع خود، یک استراتژی ترکیبی را در پیش بگیرید؛ قبل از کاشت یک کود روی با پایه سولفات روی را بهصورت خاکی مصرف کنید، مگر آنکه PH خاک شما شدیداً قلیایی باشد.
در طول فصل رشد تمرکز خود را بر محلولپاشی با کود کلات روی(Zn-EDTA) یا (Zn-EDDHA) در دو مرحله کلیدی (شروع رویش و پس از برداشت گل) قرار دهید تا جذب حداکثری و رفع سریع کمبود تضمین شود.
دسته بندی محصولات