چالکود چیست؟‌ زمان و روش مصرف آن

برای داشتن یک برنامه غذایی اصولی و مناسب با نیاز گیاه لازم است قبل از کوددهی آزمایش خاک صورت گیرد تا برنامه غذایی مناسب با آن اجرا شود. قبل از انجام چالکود آزمایش خاک را انجام دهید تا نیازهای گیاهانتان مشخص شود و طبق نظر کارشناس تغذیه برای برنامه غذایی چالکود اقدام کنید.

حفر چاله

ابتدایی ترین مرحله انجام پروسه چالکود، حفر چاله است. چاله هایی که به منظور چالکود کردن حفر می شوند بایستی در نزدیکی تنه درخت و تقریبا در فاصله یک سوم سایه آن از تنه قرار بگیرند. انتخاب فاصله مناسب برای حفر چاله چالکود بسیار حائز اهمیت است. محل حفر چاله باید مطابق با محل قرارگیری ریشه های فعال و جوان باشد. در واقع مواد مغذی این ریشه ها را که بیشترین جذب عناصر غذایی را دارند فراهم کند.

تعداد چاله هایی که حفر می شوند نیز بستگی به نوع درخت، سن درخت و وضعیت خاک آن دارد. هر چند که گفته می شود برای هر درخت بایستی دو تا چهار چاله مخصوص چالکود کردن حفر کرد. اما این موضوع دارای هیچ گونه ضرورت و اجباری نیست و این تعداد بسته به شرایط می تواند تغییر کند. به طوری که در باغ های با تراکم بالایی از درختان گاها برای دو درخت به طور مشترک تنها یک چاله چالکود حفر می شود. همین یک چاله در مورد تامین نیاز ریشه هر دو درخت موثر عمل می کند. اما در مورد باغ های کم تراکم حفر چاله های مشترک جوابگوی تامین نیاز درختان نخواهد بود و عملا بی اثر است.

پر کردن چاله

در پروسه چالکود کردن، انواع کود کشاورزی را به این صورت در چاله ها پر می کنند که در قسمت ته چاله  کودهای دامی قرار می گیرند و پس از آن در قسمت میانی مخلوطی از کودهای دامی و کود شیمیایی ریخته می شوند و  قسمت بالا مجددا با کود دامی پر می شود.

در صورتی که نگهداری از چاله ها به خوبی صورت پذیرد نیازی به حفر چاله به صورت هر ساله نخواهد بود. و همان چاله ها برای چندین سال جهت پر کردن با انواع کود ارگانیک و شیمیایی کافی خواهند بود. البته باید توجه داشت که برای مشاهده بهترین عملکرد پروسه چالکود بایستی نسبت به تامین رطوبت و تهویه مناسب خاک اقدام نمود.

همچنین توجه به رعایت اعتدال در میزان آبیاری هم لازم است. خیسی بیش از حد خاک نیز همچون خشکی بیش از حد آن می تواند باعث پایین آمدن راندمان پروسه چالکود شود. در نتیجه کاهش بازدهی کشاورزی شود.

کودهای مورد استفاده برای چالکود زمستانه

الف) دامی پوسیده یا پلت مرغی غنی شده

ب) کود ماکرو:

• سوپر فسفات 100 الی 500 گرم
• سولفات پتاسیم 100 الی 500 گرم
• گوگرد بنتونیت دار 1 الی 3 کیلوگرم

ج) کود میکرو:

• آهن 50 الی 300 گرم
• روی 50 الی 300 گرم
• منگنز 50 الی 100 گرم
• مس 50 الی 200 گرم

در باغات مرکبات که خزان ندارد، چه زمانی می توانیم چالکود انجام دهیم؟

کشت هایی مثل کشتهای مرکبات مخصوصا در قسمت جنوبی کشور، به دلیل شرایط آب و هوایی چیزی بنام خزان کامل و زیر صفر شدن دما عملا وجود ندارد. در این چنین شرایطی زمانیکه میزان فعالیت ریشه با توجه به شرایط محیطی مثل طول روز و افت دما به حداقل خود رسید می توانیم نسبت به چالکود اقدام کنیم. با توجه به اطلاعات میدانی حدودا اواخر آذر تا دی ماه معمولا در این مناطق می توانیم از چالکود استفاده کنیم.

عمق و قطر چاله های مخصوص چالکود چقدر باید باشد؟

هر چند که عمق چاله حفر شده می تواند با توجه به عمق ریشه درخت متفاوت باشد. اما در اغلب موارد عمق این چاله ها را حداکثر تا 60 سانتی متر و حداقل تا 30 سانتی متر در نظر می گیرند. اندازه قطر چاله ها نیز بستگی به وسیله هایی دارد که با استفاده از آنها چاله های چالکود حفر می شوند. در صورتی که برای این کار از بیل و کلنگ استفاده شود: قطر چاله به ناچار چیزی حدود 30 الی 60 سانتی متر خواهد شد. در صورت استفاده از مته پشت تراکتوری اندازه قطر چاله های حفر شده کمتر و حدود 40 سانتی متر خواهندشد.

چالکود در باغات در چه زمانی انجام می شود؟

بهترین زمان استفاده از این روش برای تامین نیاز کودی درختان اواخر پاییز تا اوایل زمستان زمانی است که درختان به خواب رفته و برگ های آنها زرد شده و در حال ریختن می باشند.

محل چالکود باید در چه قسمتی باشد؟

چالکود باید در یک سوم انتهای سایه انداز و در مجاورت ریشه جوان انجام شود. دقت داشته باشید که هرچقدر قاعده چاله بیشتر باشد سطح پوشش بیشتر خواهد بود و میزان جذب از طرف ریشه هم بیشتر می شود به همین دلیل است که توصیه می شود بجای حفر چاله در محدوده انتهای سایه انداز از کانال استفاده کنیم.

در این مقاله متوجه شدیم که چالکود چیست؛ اما باید بدانیم که تکرار کوددهی را چه زمانی باید انجام دهیم. با توجه به اینکه اغلب کودهای مورد استفاده در چالکود کند رها هستند، بنابراین زمان زیادی برای مصرف کامل آن ها نیاز است. اغلب برای صرفه جویی در هزینه های باغداری و باغ های بزرگ، چالکود درختان سالی یکبار یا یک سال در میان انجام می شود؛ البته فراموش نکنید که اگر چالکود را به طور سالانه انجام دهید، نتیجه بهتری را به دست می آورید. اگر قصد انجام سالانه چالکود را دارید، بهتر است چاله های قدیمی را با خاک پر کرده و چاله های جدیدی را حفر کنید؛ زیرا با این کار راندمان کارتان بالاتر می رود.