جدول برنامه غذایی زعفران

زعفران یا زَرپَران با نام علمی Crocus sativus گیاهی است از تیره زنبقیان، سرده زعفران و گران‌ترین و بهترین و خوشبوترین ادویه جهان است که در آشپزی کاربرد دارد. گیاه زعفران بسیار باارزش است و طلای سرخ نامیده می‌شود. بیش‌تر منابع ایران را زادگاه زعفران می‌دانند. طبق آمار سال 1398 ایران با تولید سالانه ۳۳۰ تن و صادرات ۲۸۰ تن از این محصول بزرگ‌ترین تولیدکننده و صادرکننده زعفران در دنیا به‌حساب می‌آید.
در کشت و کار و پرورش و تولید این گیاه باید به نکات زیادی توجه کرد تا زعفران بهتر، مرغوب‌تر و بیشتری حاصل شود. از شرایط موردنیاز و ایده‌آل برای رشد گیاه زعفران می‌توان به خاک، کود کشاورزی و تغذیه مناسب زعفران اشاره کرد.

مدیریت کشت زعفران

اولین و مهم‌ترین کار در مدیریت کشت زعفران انتخاب یک برنامه غذایی مناسب می‌باشد. هدف از انتخاب برنامه غذایی زعفران به‌دست‌آوردن بالاترین تناژ در واحد سطح و تولید باکیفیت میوه می‌باشد. زعفران یک محصول چند ساله است؛ ازاین‌رو با کودهای آلی که به‌آرامی آزاد می‌شوند به‌خوبی سازگاری پیدا می‌کند. کود حیوانی در محصول زعفران نقش مهمی دارد.

در جدول کوددهی زعفران میزان کوددهی زعفران و نسبت مصرف آنها اهمیت بسیاری دارد. ۴۰ تا ۸۰ درصد رشد زعفران به کود و املاح و ۱ تا ۱۰ درصد به دردسترس‌بودن آب بستگی دارد. چنانچه عناصر ماکرو و میکروی به‌کاررفته در کوددهی زعفران در تعادل با یکدیگر باشند و زمان مراحل کوددهی زعفران به‌درستی انجام شود به محصول مرغوبی دست خواهید یافت.

اگر در برنامه کوددهی زعفران مقدار این عنصر در تعادل با یکدیگر نباشند برنامه غذایی زعفران شما نه‌تنها باعث افزایش عملکرد نخواهد شد؛ بلکه کاهش محصول مرغوب را به دنبال خواهد داشت.

مقدار کود حیوانی مورداستفاده برای زعفران در ایران به طور تقریبی بین ۲۰ تا ۸۰ تن در هکتار متغیر است. این کودها شامل کودهای شیمیایی و آلی شامل نیتروژن، پتاسیم، کود گاو، کود گوسفند و کود مرغ هستند. کود گاوی پوسیده در هر هکتار ۲۸ تن بهترین کود حیوانی برای زعفران است.
برنامه کوددهی زعفران در هر زمین متفاوت است و عموماً این برنامه باتوجه‌به فاکتورهایی مانند: سن زمین (مزرعه زعفران، مزرعه نوزاد، مزارع جوان و تازه کشت شده و مزارع مسن)، پیشینه کوددهی زعفران و شرایط پیاز اعم از آلودگی به بیماری‌ها و نوع ضدعفونی؛ همچنین نتیجه آزمایش خاک کشاورزی بستگی دارد.

به‌طورکلی می‌توان یک برنامه غذایی عمومی در مراحل رشد زعفران به شرح زیر توصیه کرد:

توصیه کودی کیمیاکشت:

قبل از کاشت زعفران (کوددهی پایه)

در برنامه غذایی زعفران به‌منظور آماده‌سازی زمین کشاورزی مطابق آزمایش خاک برای جبران کمبود و یا اصلاح بیش بوده‌ای اولیه، بایستی از کودهای دامی پوسیده به مقدار 20-30 تن در هکتار و کودهای شیمیایی، ترجیحاً گوگرد بتونیت‌دار و گرانوله، استفاده نمود. گوگرد علاوه بر تغذیه مستقیم با کمک به حرکت‌پذیری عناصر دیگر به جذب بهتر این عنصرها کمک می‌کند؛ همچنین خاصیت قارچ‎کشی گوگرد و حساسیت زیاد بنه زعفران برای جذب بیماری قارچی موجب استفاده اجباری از این کود برای کشاورزان زعفران‌کار شده است.

توصیه کودی کیمیاکشت:

قبل از آبیاری اول: قبل از آبیاری اول به‌عنوان کود سرک از کود ازته استفاده شود. این نوع کودها به رشد اولیه گیاه کمک کرده و معمولاً با عناوین کودهای سفید و ازته یا اوره شناخته می‌شوند. می‌توان این کودها را به‌صورت پاششی قبل از کاشت و یا بعد از کاشت به خاک استفاده کرد. این محصول برای گیاهانی که در خاک اسیدی رشد می‌کنند بهترین کود محسوب می شود.
توصیه کودی کیمیاکشت:

همراه آبیاری اول: در این مرحله از رشد گیاه زعفران، جهت فراهم‌کردن عناصر غذایی اطراف ریشه (بنه) و رشد اولیه مناسب ریشه‌ها در طول مراحل اولیه رشد، به‌منظور توسعه سیستم ریشه‌ای و آزادسازی عناصر خاک و تقویت فعالیت میکروارگانیسم‌های خاک و افزایش جذب مواد غذایی توسط ریشه‌ها باید از کودهای دارای هیومیک اسید استفاده نمود.

توصیه کودی کیمیاکشت:

بعد از برداشت گل: در این مرحله از کشت زعفران، جهت رشد مناسب برگ‌ها، افزایش فتوسنتز و فعالیت برگ‌ها، درشت‌شدن بنه و افزایش مواد ذخیره‌ای در ریشه کودهای کامل به همراه کودهی اسیدآمینه توصیه می‌شود.

توصیه کودی کیمیاکشت:

نیمه اول بهمن: به‌منظور تقویت گیاه زعفران و وزن‌گیری بیشتر بنه‌ها در این زمان، باید از کودهای کامل ماکرو به همراه اسیدآمینه‌ها و یا کودهای حاوی جلبک دریایی به‌صورت محلول‌پاشی استفاده کرد.

توصیه کودی کیمیاکشت:

نیمه اول اسفند: در این مرحله نیز جهت افزایش دوام سبزینگی برگ زعفران، باید از کودهای پتاس بالا به همراه ریزمغذی‌ها و کودهای حاوی جلبک دریایی استفاده کنید.

نکته طلایی و کلیدی برنامه کامل تغذیه زعفران

1. میزان توصیه شده کود جهت محلول‌پاشی برای هزار لیتر آب و میزان توصیه کود برای مصارف آبیاری یک هکتار می‌باشد.
2. در خاک‌های قلیایی و شور توصیه می‌شود مصرف کودهای گوگردی و کودهای هیومیک اسید نظیر اکتیوهیوم و یا اوریکس تکرار گردد.
3. جهت حلالیت بهتر کود و یا سموم پودری ابتدا آن را در یک گالن 5 لیتری به‌تدریج ریخته و کاملاً حل نموده و سپس به تانکر مرکزی انتقال داده شود.
4. در صورت ممکن با تانکرهای دارای همزن سمپاشی کنید.
5. بهترین زمان جهت محلول‌پاشی غروب و یا اوایل صبح است.
6. جهت اختلاط چند کود و یا سم ابتدا در مقادیر کوچک تست و بعد مصرف نمایید.
7. محلول کود آماده شده حتماً و باید ظرف چند ساعت مصرف گردد، در غیر این صورت با مشکلات جدی مواجه خواهید شد.

باید توجه داشت که تمامی برنامه تغذیه فوق به‌صورت عمومی است و تعیین‌کننده اصلی جواب آزمایش خاک و برگ می‌باشد. به این جهت شما می‌توانید با مشاورین کیمیاکشت تماس حاصل فرمایید و از مشاوره رایگان ما بهره‌مند شوید.